ارتودنسی برای درمان ناهنجاریهای فک و دندان صورت میگیرد و دارای روشها و تکنیکهای بسیار زیاد و متنوعی میباشد که بر اساس تشخیص دندانپزشک، برای ترمیم فک و دندان افراد مختلف، تجویز و مورد استفاده قرار میگیرد.
یکی از روشهای محبوب ارتودنسی دندان ، ارتودنسی ژله ای میباشد که از پلاکهای شفافی از جنس ترموپلاستیک تهیه شده است که قابلیت انعطاف دارند، نامرئی محسوب میشوند و به راحتی قابل رؤیت نیستند. در ادامه این مقاله از سیمادنت کلینیک همراه ما باشید تا به بررسی ارتودنسی ژله ای و مزایا و معایب این روش درمانی بپردازیم.
ارتودنسی ژله ای چیست؟
در ارتودنسی ژله ای قابلیت دیده شدن براکت، سیم و ملزومات به کار رفته در ارتودنسی، به حداقل میرسد؛ به همین دلیل، این روش در بین افرادی که اهمیت زیادی به زیبایی لبخند و چهره خود میدهند، محبوبیت زیادی پیدا کرده است.
در ارتودنسی ژله ای از براکت، سیم و الاستیکهای ارتودنسی استفاده نمیشود و به همین خاطر، هیچ گونه زخم یا اسکاری در دهان به جا نمیگذارد. برای انجام این روش از ارتودنسی، ارتودنتیست شما در قدم اول، اقدام به قالبگیری از دندانهای بالا و پایین شما میکند و سپس با استفاده از یک نرمافزار ۳ بعدی، پلاکها طراحی میشوند و با اسکنر ۳ بعدی در لابراتوار دندانپزشکی ساخته میشوند.
شما بعد از حدود سه هفته میتوانید قالبها را دریافت و پس از معاینه توسط متخصص ارتودنسی ، از آن استفاده کنید. پلاکها باید ۲۰ الی ۲۲ ساعت روی دندانهای شما قرار گیرند و آنها را هر دو هفته یکبار تعویض کنید و یک پلاک جدید را جایگزین آنها نمایید تا به تدریج، دندانها به سمت جایگاه مورد نظر دندانپزشک، جابهجا شوند.
لازم به ذکر است که طول دوره درمان دندان با ارتودنسی ژله ای، ممکن است ۶ تا ۱۲ ماه به طول انجامد.
مطلب پیشنهادی: هزینه ارتودنسی
چه مشکلاتی را با ارتودنسی ژله ای می توان درمان کرد؟
همانطور که پیشتر نیز به آن اشاره کردیم، ارتودنسی ژله ای یکی از روشهای محبوب ارتودنسی برای زیبایی لبخند افراد میباشد و با این روش درمانی میتوان مشکلات و عارضههای متعددی را برطرف کرد که مهمترین آنها به شرح زیر میباشد:
- اوربایت
حالتی که دندانهای ردیف بالا به نسبت دندانهای ردیف پایین، جلوتر هستند. - کراس بایت
حالتی که دندانهای ردیف بالا و پایین با یکدیگر هم تراز یا هم محور نباشند. - فاصله زیاد بین دندانها
حالتی که به دلیل رشد غیرطبیعی استخوان فک یا حرکت دندانها در اثر وجود دندان پنهان، ایجاد شده است. - برگشت دندانها به حالت اولیه پس از انجام ارتودنسی ثابت
پس از انجام کامل ارتودنسی ثابت، امکان برگشتن دندانها به حالت اولیه تا چند ماه وجود دارد. برای جلوگیری از این بازگشت دندانها به حالت اولیه، ارتودنسی ژله ای قابل استفاده است.
ارتودنسی ژله ای چه مزایایی دارد؟
چنانچه شما قصد انجام ارتودنسی ژله ای دارید، لازم است بدانید که مزایای این روش درمانی عبارتند از:
- مدت زمان درمان در ارتودنسی ژله ای در مقایسه با روشهای دیگر، بسیار کمتر است.
- پلاکها در ارتودنسی ژله ای متحرک هستند و بیمار میتواند پلاکها را در هنگام غذا خوردن و مسواک زدن از دهان خود خارج کند؛ به همین خاطر، محدودیتهای ارتودنسی ثابت را ندارد.
- حرکت دندانها در ارتودنسی ژله ای باعث لق شدن آنها نمیشود و اعمال نیرو و فشار بر روی دندان نیز به آرامی انجام میشود.
- این پلاکها نامرئی، شفاف و بی رنگ هستند و دیگر نشانی از سیم و بریس در این مدل ارتودنسی به چشم نمیخورد و به دلیل غیرقابل مشاهده بودن، کسی متوجه ارتودنسی نمیشود.
- از آنجاییکه در ساخت این پلاکها هیچ سیم یا براکتی به کار نرفته است، در جلسات منظم و دورهای نیاز به صرف زمان زیاد برای چکاپ نیست.
- با این روش ارتودنسی، دیگر نیازی به مراجعه زیاد به مطب متخصص ارتودنسی نمیباشد و میتوان در فواصل بلندمدتتری، مثلا هر شش هفته یکبار به مطب پزشک مراجعه کرد.
- عدم احساس درد زیاد یکی دیگر از مزایای استفاده از این ارتودنسی است. برخلاف ارتودنسی سنتی که براکت و بریس و سایر اجزاء ارتودنسی، سبب ایجاد زخم و درد در دهان می شوند؛ انجام ارتودنسی ژله ای به خاطر ویژگیهای منحصر به فردی که دارد، مانع از این آسیبها میشود و فرد به راحتی میتواند دوره درمان را سپری کند.
معایب ارتودنسی ژله ای کدام اند؟
ارتودنسی ژله ای، علاوه بر مزایای فراوانی که برای شما به همراه دارد، بی عیب و نقص نیست و دارای معایبی نیز میباشد که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- هزینه زیاد
یکی از عمدهترین معایب این روش ارتودنسی، هزینه زیاد آن است. با توجه به اینکه شرکتهای بیمه، این درمان را تحت پوشش قرار نمیدهند و هیچ هزینهای بابت آن پرداخت نمیکنند؛ لذا شما باید کل هزینه را شخصا متقبل شوید و آن را بپردازید. - استفاده مداوم از آن در بیشتر ساعات شبانهروز
پلاکهای شفاف در این ارتودنسی باید حدود ۲۰ الی ۲۲ ساعت در شبانهروز روی دندانها قرار داده شوند و تنها زمان غذا خوردن و تمیز کردن دهان، بیرون آورده شوند. - عادت کردن به پلاکها
حضور این پلاک ها در دهان، میتواند در ابتدا آزاردهنده باشد و مدت زمان زیادی طول بکشد تا شما به وجود این پلاکها عادت کنید. - احتمال گم شدن و آسیب دیدن پلاکها
یکی دیگر از معایب این روش ارتودنسی، این است که با توجه به متحرک بودن آن و خارج شدن از دهان، امکان گم شدن یا شکستن پلاکها بسیار زیاد است.
مطلب پیشنهادی: ارتودنسی فانکشنال
جهت نگهداری و مراقبت از ارتودنسی ژله ای به چه نکاتی باید توجه کرد؟
اگر شما برای درمان مشکلات دندانهایتان، از این نوع ارتودنسی استفاده کردهاید؛ لازم است تا جهت نگهداری و مراقبت از ارتودنسی، نکات مهمی را درنظر بگیرید تا به نتیجه دلخواه خود برسید. نکاتی همچون:
- بعد از غذا خوردن بلافاصله، باید دندانهای خود را مسواک بزنید؛ زیرا در این صورت، مواد غذایی که لابهلای دندانهایتان میمانند، میتوانند زمینهساز ایجاد باکتریها، تنفس بد و تسریع روند پوسیدگی و سایش دندان شوند.
- پلاکها را میتوانید با مسواک و آب ولرم به آرامی تمیز کنید؛ زیرا محکم کشیدن مسواک باعث ایجاد خش روی پلاکها میشود.
- اگر پلاک، شکست یا گم شد؛ از پلاک قبلی استفاده کنید و سپس با ارتودنتیست خود تماس بگیرید و درخواست یک پلاک جدید نمائید.
- هنگام وجود بریسها در دهان خود، از نوشیدنیهای رنگی استفاده نکنید؛ زیرا باعث تغییر رنگ بریسها و ایجاد بوی بد دهان میشود.
- هنگامی که پلاکها در دهانتان قرار دارند، تنها میتوانید آب مصرف کنید و استفاده از نوشیدنیهای دیگر توصیه نمیشود.
- هنگام شست و شوی پلاکها از مواد شوینده معطر و رنگی استفاده نکنید.
- توصیه میشود که عمل ارتودنسی را حتما به وسیله یک ارتودنتیست مجرب و باتجربه انجام دهید تا با معاینه و بررسی ممتد روند معالجه شما از آغاز تا پایان کار، بتوانید از ترمیم کامل دندانهایتان اطمینان حاصل کنید.
کلام آخر
در پایان، توضیح این نکته ضروری است که ارتودنسی ژله ای برای کسانی که برای ترمیم و درمان دندانهایشان، مایل نیستند هزینهی زیادی را صرف کنند، مناسب نیست.
دکتر مسعود داودیان (متخصص ارتودنسی)، بیش از ۱۲ سال سابقه تخصصی در درمان انواع ناهنجاری های دندان و فک دارند. علاوه بر داشتن دارای بورد تخصصی، عضو هیئت مدیره ارتودنتیست های ایران و موسس انجمن ارتودنتیست های جوان بوده اند.