تغییر چهره به وسیله جراحی فک و جراحی اصلاحی فک در بیماران غالبا طیف گسترده ای را در بر می گیرد. جراحی ارتوگناتیک برای اصلاح مشکلات عملکردی است که توسط یک جراح فک و صورت و به منظور برطرف کردن بی نظمی آرواره ها و دندان ها و بی نظمی اسکلتی انجام می گیرد. از این رو بیماران می توانند علاوه بر تغییر چهره به وسیله جراحی فک شاهد بهبود در عملکرد، صحبت کردن، جویدن و حتی راحتی در تنفس نیز باشند.برای انجام تغییر چهره به کمک جراحی ارتوگناتیک معاینه داخلی دهان کاملا ضروری است دراین جراحی موقعیت دندان ها باید به طور کامل در نظر گرفته شود.
برخی بیماران علاقه مندند که جراحی ارتوگناتیک فک را در درجه اول به منظور تغییر در چهره خود انجام دهند. برخی دیگر ممکن است به دنبال تغییر در بایت باشند. صرف نظر از هدفی که بیماران به منظور آن جراحی ارتوگناتیک را انجام می دهند هردو ویژگی یعنی انسداد دندان ها و زیبایی صورت باید با هم در یک طرح و برنامه درمانی گنجانده شوند. چیزی که از طریق عمل جراحی به دنبال رسیدن به آن هستیم مقایسه خط وسط دندان یعنی خط بین سمت چپ و راست نسبت به خط وسط صورت است. اگر آنها هم تراز نیستند درمان برای اصلاح آنها از طریق ارتودنسی دندان یا جراحی باید صورت گیرد. در این گونه مواقع عمل جراحی برای برطرف کردن انحراف اهمیت بیشتری دارد. دراغلب بیماران عدم تقارن در یکی از دو فک مشاهده شده است.
در حالتی که فک سالم باشد، دندان آسیای فک بالا و فک پایین به صورت مناسب در هم فرو می روند. دندان های جلویی بالا، روی دندان های جلویی فک پایین قرار می گیرند. به گونه ای که دندان فک بالا حدود یک تا دو میلی متر از دندان های فک پایین جلوتر است.
جراحی ارتوگانتیک به منظور اصلاح نامرتبی فک و دندانها که با درمان ارتودنسی قابل درمان نمیباشد، انجام میشود. مشکلات نامرتبی فک و دندان میتوانند ژنتیکی، مادرزادی یا تکاملی باشند، بنابراین یا در بدو تولد وجود دارند و یا در حین رشد فرد ایجاد میشوند. آسیب فک و مفاصل فک و نیز پاتولوژی (یعنی مراکز رشد غیرعادی، تومورها و غیره) نیز میتوانند باعث بدشکلیهای فک و دندان در هر سنی شوند.
انجام فرایند کوچک کردن چانه در زیر دستان جراح ماهر میتواند اعتمادبهنفس را افزایش دهد و در ظاهر کلی فرد تغییر ایجاد نماید. کوچک کردن چانه میتواند باعث متناسبتر شدن و هماهنگی بیشتر بینی و چانه شود. علاوه بر این در کنار لیفت صورت و گاهی در صورت لزوم، رینوپلاستی، کوچک کردن چانه جهت داشتن چهرهای زیبا و آراسته میتواند حسن ختام باشد.
ممکن است جراحی کوچک کردن چانه در زمانی که استخوان روند ترمیم و جوش خوردن را سپری میکند برای چندین هفته و یا حتی چندین ماه منجر به بروز تورم شود. در موارد نادری ممکن است عفونت روی دهد، همچنین این امکان وجود دارد که پس از عمل جراحی کوچک کردن چانه، برخی از اعصاب آسیبدیده و به دنبال آن در لب پایین و چانه بیحسی ایجاد شود. همانند هر عمل جراحی دیگر، براثر واکنش بدن نسبت به ماده بیحسی ممکن است عوارضی روی دهد که میتوانند تأثیرات سوئی بر روی دستگاه تنفسی بیمار داشته باشند.
بیماران ممکن است تا مدتی بعد از عمل در باز شدن دهان و جویدن مشکلاتی داشته باشند علاوه بر این بی حسی موقت لبها و پوست چانه نیز از پیامدهای احتمالی عمل است که نیاز به درمان خاصی ندارد و معمولا پس از ۲-۳ ماه برطرف میشود.
بیمارانی که دارای فک بالای بیرون زده هستند یا نمایش لثه های آنها در حالت لبخند بیش از مقدار عادی است. درصورتی که به درمان های ارتودنسی جواب ندهند کاندید جراحی فک میباشند. این جراحی باعث بهبود تعادل فک و دندان ها نسبت به لب بالا و بینی و چانه خواهد شد.
افرادی که دارای فک پایین بیش از حد بیرون زده یا بیش از حد عقب رفته هستند میتوانند تا حد زیادی با انجام جراحی فک از ظاهر و عملکرد مطلوب برخوردار شوند. علاوه براین در بیمارانی که دارای فک پایین نامتقارن هستند نیز جراحی فک تنها راه درمان این عدم تقارن و ایجاد توازن در فرم صورت میباشد.
جراحی چانه میتواند به صورت مجزا یا هم زمان با جراحی فک انجام شود و تقارن و توازن صورت در نمای روبرو و نیم رخ را بهبود بخشد علاوه بر این جلو اوردن چانه معمولا در افرادی که دارای مشکلات تنفسی از جمله خرخر و آپنه خواب میباشند به بهبود عملکرد تنفسی منجر میشود.
دکتر مسعود داودیان (متخصص ارتودنسی)، دارای بورد تخصصی ارتودنسی با بیش از ۱۵ سال سابقه در درمان انواع ناهنجاریهای دندان و فک و عضو هیئت مدیره ارتودنتیستهای ایران و موسس انجمن ارتودنتیستهای جوان هستند.