آشنایی با دندان عقل نهفته

دندان عقل نهفته به دندانی می‌گویند که در سن ۱۷ تا ۲۵ سالگی در انتهایی ترین بخش دندان‌های فک بالا و پایین تشکیل می‌شوند. اگر فضای کافی برای خروج این دندان وجود نداشته باشد، فرد ممکن است دچار فک درد، دندان درد، بیماری‌های لثه، کیست و شکستگی استخوان فک شود.

دندان عقل نهفته چیست؟

شاید درد رویش دندان‌های خود را در کودکی از یاد برده باشید اما در بزرگسالی مجدداً دندان عقل، یادآور دوران کودکی تان می‌شود و شاید کمی بیشتر از دوران کودکی، شما را متحمل درد کند. دندان عقل پنهان یکی از دردسرسازترین دندان‌هایی است که در طول عمر افراد بزرگسال، به وجود می‌آید. بیشتر مردم ۴ دندان عقل دارند. دو دندان عقل در انتهایی ترین بخش لثه در بالا و دو دندان عقل در پایین قرار می‌گیرد.
دندان عقل معمولاً در سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی تشکیل می‌شود، اگر فرصتی برای رویش و خارج شدن از لثه را نداشته باشد، به دندان عقل نهفته شهرت می‌یابد. اگر دندان عقل پنهانی که شرایط مناسبی برای رویش ندارد، فوراً از دهان خارج نشود، خطرات زیادی را برای فرد بیمار ایجاد می‌کند. دندان عقل پنهان به دندان‌های مولر مجاور خود، فشار وارد می‌کند و این فشار موجب بروز بسیاری از بیماری‌ها می‌شود که در ادامه به آن می‌پردازیم.

دردسرهایی که یک دندان عقل نهفته ایجاد می‌کند چیست؟

بارزترین دردسری که دندان عقل پنهان ایجاد می‌کند، ایجاد درد در سایر دندان‌ها است. افرادی که دندان عقل پنهان دارند معمولاً به صورت نامنظم دچار درد در دندان‌های مجاور خود می‌شوند و گاهی این درد به فک درد نیز منتهی می‌شود.
از آن جایی که دندان عقل به مولر دوم فشار می‌آورد، ممکن است به مولر دوم آسیب برساند و یا خطر ابتلا به عفونت در آن ناحیه را افزایش دهد. دندان عقل پنهان باعث ایجاد بوی بد در دهان می‌شود و گاهی طعم ناخوشایندی در دهان ایجاد می‌کند.
دندان عقل پنهان ممکن است موجب ایجاد کیست در داخل استخوان فک شود. این کیست می‌تواند به دندان‌ها و اعصاب آن آسیب برساند.

از آن جایی که در بسیاری از موارد دندان عقل پنهان جایی برای رویش ندارد، در صورتی که رویش کند، موجب تغییر شکل دندان‌های دیگر می‌شود. درواقع در افرادی که دندان عقل پنهان به اجبار فضایی برای رویش پیدا می‌کند، برهم ریختگی دندان‌ها و نامرتب شدن آن‌ها را مشاهده خواهیم کرد که در این صورت، نیاز به ارتودنسی برای مرتب کردن دندان‌ها، خواهیم داشت.

در برخی موارد، شکستگی استخوان فک در ناحیه دندان عقل پنهان را مشاهده می‌کنیم. این آسیب زمانی اتفاق می‌افتد که استقامت استخوان فک، کم باشد. در این صورت ضربه وارد شده از طریق دندان عقل به سمت فک، موجب شکستگی می‌شود.
تورم لثه، تورم فک و خونریزی لثه، از دیگر مواردی است که در پس آسیب‌های یک دندان عقل پنهان قرار گرفته است.
گاهی اوقات نیز دندان عقل پنهان هیچ مشکلی در رویش ندارد و به راحتی می‌روید اما از آن جایی که در انتهایی ترین بخش دندان‌ها قرار گرفته، بیشتر در معرض پوسیدگی دندان و ایجاد بیماری‌های لثه‌ای خواهد بود.

چگونه از عواقب و خطرات دندان عقل نهفته پیشگیری کنیم؟

از پیدایش دندان عقل نهفته نمی‌توان پیشگیری کرد اما می‌توان با انجام بررسی‌های شش ماهه توسط اشعه ایکس وجود دندان عقل نهفته را بررسی کرد و پس از آن، در صورت نیاز اقدام به خارج کردن دندان عقل پنهان کرد.

دندان عقل را بکشیم یا نکشیم؟

برخی از دندانپزشکان وجود هر نوع دندان عقلی را عاملی برای درهم ریختگی دندان‌های دیگر می‌دانند. به اعتقاد آن‌ها ریشه دندان‌های فک پایین بسیار ظریف و باریک هستند و با وجود یک دندان دیگر، مورد برهم ریختگی قرار می‌گیرند. با این حال، برخی دیگر اعتقاد دارند که این برهم ریختگی هیچ ارتباطی با دندان عقل ندارد و اگر فضای فکی برای رشد دندان عقل نهفته وجود داشته باشد، نیازی به کشیدن دندان عقل نیست.

در کلینیک تخصصی سیمادنت کلیه ی خدمات مربوط به زیبایی دندان شامل ایمپلنت دندان ، اصلاح طرح لبخند و ارتودنسی توسط متخصص ارتودنسی انجام می شود.

دکتر داوودیان

دکتر مسعود داودیان (متخصص ارتودنسی)، بیش از ۱۲ سال سابقه تخصصی در درمان انواع ناهنجاری های دندان و فک دارند. علاوه بر داشتن دارای بورد تخصصی، عضو هیئت مدیره ارتودنتیست های ایران و موسس انجمن ارتودنتیست های جوان بوده اند.