داشتن دندان هایی سالم و زیبا، آرزوی هر کسی است. در واقع دندان ها نقشی بسیار مهم در زیبایی صورت دارند و به همین دلیل بسیاری از افراد دست به انجام کارهایی برای زیبایی و سلامت دندان های خود می نمایند که چه بسا این کارها هزینه هایی گزاف نیز می تواند در پی داشته باشد. اما روش هایی کم هزینه تر نیز برای حفظ این کار وجود دارند که همان استفاده از مواد غذایی مفید برای حفظ سلامتی دندان است. در واقع این مواد غذایی نقشی بسیار اساسی را در سلامت دندان و زیبایی آن ایفا می نمایند.
مینای دندان نقشی بسیار مهم در سلامت دندان ایفا می کند. بنابراین قبل از هر چیز باید مینای دندان خود را تقویت کنید تا دندان هایی سالم داشته باشید. مواد معدنی که سرشار از کلسیم و فسفر هستند می توانند مینای دندان را که به دلیل خوردن نوشیدنی ها و مواد غذایی نامناسب دچار فرسایش شده است را مجددا بازسازی نمایند. فسفر و کلسیم مهمترین مواد غذایی سازنده برای مینای دندان هستند. موادی مانند شیر و ماست کم چرب، توفو، بادام، پنیر و غذاهای دریایی مهمترین منابع سرشار از کلسیم هستند و از سوی دیگر موادی مانند ماهی، برنج، آجیل، کدو تنبل،گوشت قرمز، توفو، تخم مرغ و آب قلم منابعی سرشار از فسفر هستند که می توانید از آن ها در رژیم غذایی خود استفاده نمایید.
فلفل دلمه سرشار از ویتامین C است و به عنوان یک منبع بسیار عالی از این ماده برای سلامت دندان ها محسوب می شود. ویتامین C نقشی بسیار مهم در سلامتی دندان و لثه ها دارد و کمبود آن در بدن باعث لق شدن دندان ها، خونریزی لثه و ورم دندان ها می شود. از سوی دیگر ویتامین C باعث می شود تا سیستم ایمنی بدن تقویت شود که همین امر باعث می شود تا باکتری ها به راحتی به لثه ها نفوذ نکنند و از خراب شدن دندان ها و آسیب رساندن به لثه جلوگیری می شود. سعی کنید برای حفظ سلامتی دندان ها، فلفل دلمه را به صورت خام مصرف کنید زیرا با پخته شدن فلفل دلمه، از ارزش غذایی آن کاسته شده و آن گونه که باید و شاید نمی تواند مفید واقع شود.
خوردن هویج باعث می شود تا دهان شما شروع به تولید بزاق نماید و همین امر رطوبت دهان را حفظ کرده و از آسیب رساندن باکتری ها و مواد غذایی باقیمانده در دهان، به دندان ها جلوگیری می نماید. خوردن هویج همچنین باعث می شود تا از پوسیدگی دندان ها جلوگیری شود و دندان هایی سالم و زیبا را به شما هدیه می هد. اگر بعد از هر وعده غذایی هویج بخورید، پس از مدتی متوجه تغییر رنگ دندان های خود نیز خواهید شد.
آنتی اکسیدان ها برای سلامتی دهان و دندان نقشی بسیار موثر دارند و خوردن موادی که حاوی آنتی اکسیدان باشد می تواند در حفظ سلامت دندان بسیار مفید واقع شود. آنتی اکسیدان ها باعث مبارزه با باکتری هایی که باعث ایجاد بیماری پریودنتال و التهاب دندان هستند، می شوند و همین امر به کاهش عفونت و محافظت از لثه ها در دهان می شود. بهترین منابع غذایی که حاوی انواع آنتی اکسیدان های موثر هستند، شامل کرم بروکلی، پرتقال، کیوی، کلم، توت فرنگی، فلفل دلمه، کشمش، آجیل، انگور، لوبیا، سیب و توت ها می باشند. بنابراین با خوردن این مواد می توانید به سلامتی دندان های خود بسیار کمک نمایید.
پروبیوتیک ها بهترین منابع برای سلامتی دندان ها هستند که با کم کردن لکه های های دندانی، به سلامت دندان ها کمک می نمایند. مهمترین منبعی که سرشار از این ماده است، ماست است که پروبیوتیک های موجود در آن از بوجود آمدن باکتری هایی که باعث کرم خوردن دندان ها می شوند، جلوگیری می نمایند. در واقع ماست با تعادل برقرار کردن PHدر دهان به کاهش رشد این نوع از باکتری ها در دهان کمک می نماید. علاوه بر ماست، موادی همچون ماکارونی، میسو،کامبوچا و مواد غذایی که تخمیر شده اند، بهترین منابع پروبیوتیک ها هستند.
آب یک مایع حیاتی برای بدن است که برای حفظ سلامت دندان ها نیز بسیار ارزشمند است. آب باعث می شود تا غذاهایی که در دهان و لابلای دندان های شما جا خوش کرده اند، از سطح دهان پاک شوند و از سوی دیگر نیز به افزایش بزاق دهان کمک می نماید. بزاق یکی از مواد بسیار موثر است که از پوسیدگی و فساد دندان جلوگیری می نماید. بنابراین اگر آب بدن شما کم باشد، بزاق دهان شما نیز کمتر ترشح شده و دندان های شما کم کم خراب می شوند.
علاوه بر مواد غذایی ذکر شده، مواد غذایی دیگری نیز برای سلامت دندان وجود دارند که بسیار مهم و ارزشمند هستند.
مواد غذایی که شامل آنتوسیانین ها هستند، مهمترین منابع در حفظ سلامت دندان ها هستند و از ایجاد پلاک بر روی دندان ها جلوگیری می نماید. موادی همچون انگور، گیلاس،آلوف توت و بادمنجان سرشار از این ماده هستند.
آرژینین نیز یکی از مواد بسیار موثر در حفظ سلامتی دندان ها است که از ایجاد پلام بر روی دندان ها جلوگیری نموده و شانسی که برای حفره سازی بر روی دندان ها وجود دارد را از بین می برد. گوشت و سویا و آجیل بهترین منابع برای آرژینین هستند.
پلی فنل ها از ایجاد حفره و پلاک بر روی دندان ها، ایجاد بوی بد در دهان و بیماری های لثه جلوگیری می نماید. مهمترین منابع پلی فنل ها، چای سبز و سیاه، توت،کاکائو و کتان هستند.
آدامس جویدن باعث از بین بردن باکتری های بد دهان شده و به افزایش بزاق دهان نیز کمک می نماید.
خوردن خربزه باعث کاهش حفره سازی بر روی دندان ها می شود.
سیر همانگونه که دارای خواص بسیاری است، برای سلامتی داندان ها نیز بسیار مفید است. آلیسینی که در سیر وجود دارد، خاصیت ضد میکروبی بسیار قوی دارد و همین امر سبب می شود تا از پوسیدگی دندان ها جلوگیری به عمل آمده و از به وجود آمدن بیماری پریودنتال نیز پیشگیری می شود.
پیاز نیز مانند سیر سرشار از خاصیت ضدمیکروبی است که از رشد باکتری هایی که باعث ایحاد حفره بر روی دندان ها می شوند، جلوگیری می نماید.
خوردن کرفس به سلامتی دندان ها بسیار کمک می نماید. کرفس شبیه نخ دندان عمل کردهو مواد غذایی باقی مانده در دهان و مابین دندان ها را از بین می برد.
سیب زمینی سرشار از ویتامین A است و برای مینای دندان ها و حفظ سلامتی لثه ها بسیار مفید است.
اسفناج سرشار از ویتامین B است و از پوسیدگی دندان ها، ایجاد پلاک بر روی دندان ها، بوی بد دهان و کاهش التهابات لثه بسیار کمک می نماید.
سایر غذاهای مفید برای دندان ها و لثه را میتوانید در مقاله ی زیر مطالعه کنید.
مواد غذایی مفید برای دندان ها و لثه
دکتر مسعود داودیان (متخصص ارتودنسی)، بیش از ۱۲ سال سابقه تخصصی در درمان انواع ناهنجاری های دندان و فک دارند. علاوه بر داشتن دارای بورد تخصصی، عضو هیئت مدیره ارتودنتیست های ایران و موسس انجمن ارتودنتیست های جوان بوده اند.