روکش دندان (کراون دندان) چیست؟

انواع روکش دندان بر اساس مقاومت و جنسی که در آنها استفاده شده، متفاوت می باشند. روکش ها به نوع تمام سرامیکی، سرامیکی فلزی و تمام فلزی دسته بندی می شوند هرچند که روکش های دیگری با نام پرسلاین این روزها در بازار به چشم می‌ خورند.

هر کدام از انواع روکش دارای ویژگی های مشخصی می باشند و دارای کاربردهای خاصی هستند. به عنوان مثال برای دندان های جلویی اغلب از روکش های تمام سرامیکی استفاده می شود چرا که نیمه شفاف هستند. در مقابل برای دندان‌ های آسیایی روکش های سرامیکی فلزی توصیه می‌ شود چرا که میزان تحمل آنها در برابر فشارهای بالا بیشتر است.

کاربردهای روکش دندان

روکش دندان یک پوشش محافظتی است که کاربردهای مختلفی دارد. یکی از مهم‌ترین کاربردهای آن، محافظت از دندان‌های ضعیف یا شکسته است. روکش دندان با پوشاندن کامل دندان، از آن در برابر آسیب‌های بیشتر محافظت می‌کند. علاوه بر این، روکش برای دندان‌هایی که به دلیل پرکردگی‌های بزرگ ضعیف شده‌اند نیز استفاده می‌شود.

همچنین، روکش دندان می‌تواند برای تغییر شکل یا رنگ دندان و بهبود ظاهر لبخند نیز به کار رود. در برخی موارد، روکش دندان به عنوان بخشی از درمان‌های پیچیده‌تر دندانپزشکی مانند ایمپلنت نیز استفاده می‌شود.

مزایای روکش دندان چیست؟

روکش دندان، یک روش درمانی موثر در دندانپزشکی است که مزایای بسیاری برای بیماران به همراه دارد. یکی از مهم‌ترین مزایای روکش دندان، تقویت دندان‌های ضعیف و آسیب‌دیده است. روکش دندان، مانند یک محافظ قوی، دندان را در برابر شکستگی، ترک خوردگی و پوسیدگی بیشتر محافظت می‌کند. علاوه بر این، روکش دندان می‌تواند برای بهبود ظاهر لبخند و ایجاد یک لبخند زیبا و یکدست استفاده شود.

روکش‌های دندان به دلیل تنوع در رنگ و شکل، می‌توانند به طور کامل با دندان‌های طبیعی هماهنگ شوند. همچنین، روکش دندان می‌تواند به بازیابی عملکرد صحیح دندان‌های از دست رفته کمک کند و به شما اجازه دهد تا به راحتی غذا جویده و صحبت کنید. از دیگر مزایای روکش دندان می‌توان به افزایش طول عمر دندان، بهبود اعتماد به نفس و ایجاد یک حس خوب نسبت به ظاهر دهان اشاره کرد.

مراحل انجام روکش دندان چیست؟

مراحل انجام روکش دندان به طور کلی شامل چند مرحله است. ابتدا دندانپزشک دندان را آماده می‌کند. در این مرحله، پوسیدگی‌ها برداشته شده و دندان به شکل مناسب تراشیده می‌شود تا روکش به خوبی روی آن قرار گیرد. سپس دندانپزشک از دندان قالب‌گیری می‌کند تا لابراتوار بتواند روکش را با دقت و اندازه مناسب بسازد. در این فاصله، دندانپزشک یک روکش موقت روی دندان قرار می‌دهد تا از آن محافظت کند.

پس از آماده شدن روکش دائمی، دندانپزشک روکش موقت را برداشته و روکش دائمی را با چسب مخصوص به دندان می‌چسباند. در نهایت، دندانپزشک تطابق روکش با دندان‌های مجاور را بررسی می‌کند و در صورت نیاز تنظیمات لازم را انجام می‌دهد. کل فرآیند روکش دندان معمولاً در چند جلسه انجام می‌شود و مدت زمان آن به پیچیدگی درمان و نوع روکش بستگی دارد.

انواع روکش دندان

دندان ها یکی از اعضای اصلی و مهم بدن محسوب می شوند که نبود آنها زندگی را برای ما دشوارتر می کند. در برخی شرایط این مرواریدهای سفید رنگ دچار آسیب شده و زیبایی و سلامت خود را از دست می دهند. برای برطرف کردن این مشکل می بایست درمان هایی همچون عصب کشی و پر کردن را پیش بگیرید.

یکی از مراحل درمان روکش کردن دندان ها می باشد هر چند که این روزها این روش به عنوان یکی از درمان های زیبایی نیز در این ناحیه از صورت انجام می شود. برای روکش دندان انواع مختلفی را می توان عنوان نمود که در مطلب امروز سعی خواهیم کرد به بررسی آنها بپردازیم. قبل از اینکه این درمان را آغاز کنید می بایست هدف خود را از روکش کردن دندان های خود در نظر بگیرید.

انواع روکش دندان بر اساس جنس و مقاومت آنها متفاوت می باشد که می توان به روکش های تمام سرامیکی، سرامیکی فلزی، تمام فلزی و چند مورد دیگر اشاره کرد. هر کدام از این روکش ها دارای ویژگی های مشخصی می باشند و در مقابل هزینه هر کدام از آنها نیز متفاوت می باشد.

روکش دندان یکسره

روکش دندان یکسره نوعی روکش دندانی موقت و فوری است که برای زمانی که در حال درمان تعداد زیادی از دندان‌ها به صورت همزمان هستید، مناسب است. این روکش تا زمانی که روکش‌های اصلی مانند کامپوزیت یا لمینت آماده نشده‌اند، به عنوان یک راه حل فوری مورد استفاده قرار می‌گیرد. روکش‌های دندانی یک سره نیز نوعی کامپوزیت فوری و قابل حرکت هستند که بسیاری از افراد آن‌ها را با نام تجاری “اسنپ آن اسمایل” می شناسند.

روکش تمام سرامیکی

از انواع روکش دندان می توان به نوع تمام سرامیکی آن اشاره کرد. روکش های تمام سرامیکی از مزیت‌ های بسیاری برخوردار هستند. اغلب از این روکش ها برای ترمیم دندان های جلویی استفاده می شود. نکته مهم و قابل توجه این است که این نوع روکش علاوه بر استحکامی که دارند از زیبایی خاصی نیز برخوردار می باشند.

با مشاهده این نوع روکش متوجه خواهید شد که شباهت بسیاری از لحاظ زیبایی با مینای دندان دارند. نکته مهم و قابل توجه این است که در روکش های تمام سرامیکی از هیچگونه فلزی استفاده نمی شود بنابراین هیچ گونه حساسیتی در دندان ایجاد نخواهد شد.

از مهمترین انواع روکش های تمام سرامیکی می‌ توان به نوع زیرکونیا اشاره کرد که جزء زیر مجموعه این روکش ها محسوب می‌ شود. این روکش دارای استحکام بالایی است اما با توجه به اینکه به تازگی کشف شده به طور فراگیر استفاده نمی شود. اگر می خواهید که روکش دندان طوری انتخاب انجام شود که شباهت بسیاری به دندان‌ های واقعی داشته باشد ما به شما نوع تمام سرامیکی را پیشنهاد می کنیم. در ادامه در رابطه با مزیت‌های این روکش اطلاعاتی در اختیار شما قرار می دهیم.

مزایای روکش سرامیکی

همانطور که در بخش قبلی اشاره کردیم در میان انواع روکش دندان نوع تمام سرامیکی دارای مزیت های بسیاری است. این نوع از روکش که اغلب به رنگ سفید و نیمه شفاف می باشد به راحتی با هر رنگ صورت، قابلیت تطبیق دارد. نکته مهم و قابل توجه در رابطه با روکش های تمام سرامیکی این موضوع است که به هیچ عنوان دچار تغییر رنگ نمی شوند بنابراین متخلخل نیستند و همچنین عزیزان می توانند از آن برای دندان های بخش جلویی استفاده کنند.

این قسمت از دندان ها در زمان صحبت کردن بیشتر در دید می باشند. بنابراین روکش تمام سرامیکی بهترین انتخاب خواهند بود. این نوع روکش های سرامیکی دارای عمر طولانی تری می باشند و می توانند در مدت زمان طولانی تر زیبایی را به دندان های شما ببخشند. نکته مهم در رابطه با این روکش ها این موضوع است که به مراقبت بیشتری نیاز دارند چرا که نسبت به نوع فلزی و نوع سرامیکی فلزی دارای استحکام کمتری هستند.

روکش دندان سرامیکی فلزی

در میان دیگر انواع روکش دندان می توان به نوع سرامیکی فلزی اشاره کرد که در آن علاوه بر فلز از سرامیک نیز استفاده شده است. هسته اصلی این روکش را فلز تشکیل می‌ دهد و لایه‌ هایی از جنس سرامیک آن را می‌ پوشانند که در نتیجه علاوه بر زیبایی می تواند مقاومت بیشتری در برابر فشارهای مختلف داشته باشد.

این نکته را فراموش نکنید که این روکش ها که با نام پی اف ام نیز شناخته می شوند، برای کسانی که دندان‌ های مقاوم می‌ خواهند کاربرد بیشتری دارد. اغلب این روکش ها در قسمت دندان‌ های جلویی استفاده نمی‌ شوند چرا که دارای رنگ تیره تری نسبت به نوع سرامیکی می باشد و این رنگ به دلیل استفاده از فلز در هسته آنها است. این نوع روکش نیز دارای مزیت‌ های بسیاری است که در بخش بعدی آنها را مورد بررسی قرار می دهیم.

مزایای روکش سرامیکی فلزی

روکش دندان سرامیکی فلزی که از انواع روکش دندان می باشد دارای مزیت های بسیاری است. این روکش ها از مقاومت بیشتری نسبت به نوع سرامیکی برخوردار هستند چرا که از فلز در آنها استفاده شده است. از این روکش ها برای دندان های آسیا که فشار بیشتری تحمل می کنند استفاده می شود بنابراین می توانید در صورت وجود مشکلاتی در این قسمت از دندان ها از این روکش ها استفاده کنید.

لب پر نشدن از ویژگی های آنها است چرا که دارای ساختار محکم و مقاومی می باشند هر چند که روکش های تمام سرامیکی سریع دچار شکستگی می‌ شوند. نکته مهم و قابل توجه این است که اغلب از روکش های سرامیکی فلزی برای مشکلاتی مانند کجی دندان‌ ها و همچنین دندان قروچه استفاده می‌ شود؛ اما اگر دچار ناهمراستایی در دندان‌ ها هستید این نوع روکش بهترین انتخاب برای شما شناخته می شود.

روکش تمام فلزی دندان

در کنار روکش های تمام سرامیکی و سرامیکی فلزی نوع دیگری از انواع روکش دندان را می توان مورد استفاده قرار داد که به عنوان روکش دندان با جنس تمام فلزی شهرت دارند. نکته مهم و قابل توجه در مورد اینگونه از روکش ها این است که در دو نوع قابل استفاده می باشند. بخشی از این روکش ها از جنس گرانبهاتر تهیه و تولید می‌ شوند و در مقابل برخی نیز دارای جنس ارزان تر می باشند.

جنسی که با ارزش تر است اغلب از طلا تهیه می شود و دارای قیمت بالاتری است. مقاومت و در نتیجه زیبایی این روکش ها نسبت به نوع ارزانتر بسیار بالا است؛ اما نوع ارزان که اغلب از جنس استیل است دارای استحکام کمتری است. این روکش ها اغلب برای دندان‌ های شیری استفاده می‌ شود اما اگر می خواهید که روکش دندان خود را به صورت موقت انجام دهید این روکش توصیه می‌ شود. برخی از افراد به روکش های استیل آلرژی نشان می دهند.

دیگر روکش های دندان

در بخش های قبلی به معرفی رایج ترین انواع روکش دندان پرداختیم اما روکش های دیگری نیز در دندانپزشکی برای زیباتر کردن دندان ها استفاده می شوند که می توان به روکش های کاملا پرسلاین اشاره کرد. این روکش ها از ویژگی ترکیب با فلز برخوردار هستند. روکش های زیرکونیوم و روکش های استیل ضدزنگ نیز از دیگر انواع روکش های دندان محسوب می شوند. نوع دیگر با نام روکش پرسلین از نوع چینی مورد استفاده قرار می گیرد. البته روکش های کامپوزیت نیز جز دیگری شناخته می‌ شوند. PFM از دیگر انواع روکش دندان است که بر اساس نظر دندانپزشک می توان از آن استفاده می شوند.

عوارض روکش دندان

مانند هر روش دیگر ممکن است که روکش دندان با عوارضی همراه باشد. عوارض روکش دندان اغلب به علت نادرست انجام شدن این روش یا عدم رعایت مراحل مراقبت پس از آن به وجود می‌آید. این مشکلات شامل مشکلات روکش دندان عصب کشی شده و هم مشکلات روکش دندان پر شده می‌شوند.

درست انجام نشدن عمل روکش دندان می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند ناسازگاری با سایر دندان‌ها، احتمال ناپایداری و افتراق زودهنگام روکش شود. همچنین، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان پس از نصب روکش می‌تواند منجر به عفونت‌ها و التهابات شود. در ادامه با ما همراه باشید تا عوارض روکش دندان را برای شما بیان کنیم.

پوسیدگی دندان

اگر روکش دندان به درستی نصب نشود، میکروب‌ها و مواد غذایی ممکن است زیر آن نفوذ کرده و باعث پوسیدگی دندان شوند. بنابراین، توصیه می‌شود که عمل روکش دندان را به متخصص پروتز ماهر بسپارید تا از کیفیت عمل اطمینان حاصل شود. پس از نصب روکش، جابجا کردن آن بسیار سخت است، بنابراین نیاز به دقت کافی در انجام این کار وجود دارد.

اندازه نامناسب روکش دندان

روکش دندان باید در ابعاد ارتفاع و عرض به طور مناسب باشد. اندازه نامناسب می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. از نظر عرض، روکش باید فاصله‌ای با دندان‌های مجاور داشته باشد تا تمیز کاری با نخ دندان به راحتی انجام شود. اگر به دندان مجاور بچسبد، گیر غذایی ایجاد شده و ممکن است با نخ دندان حل نشود. این مواد غذایی باقی‌مانده باعث پوسیدگی و بوی بد در دهان می‌شوند. از نظر ارتفاع نیز، روکش نباید خیلی کوتاه یا بلند باشد تا مشکلات جلوگیری شود.

بروز عفونت

احتمال بروز عفونت پس از روکش دندان وجود دارد، به خصوص اگر مراقبت‌های لازم برای تمیزی محیط دهان قبل از نصب روکش انجام نشده باشد. برای جلوگیری از این مشکل، متخصص پروتز باید قبل از نصب روکش، آن قسمت را به دقت تمیز کند و اطمینان حاصل کند که هیچ ذره خارجی یا عاملی که ممکن است به عفونت منجر شود، در آن ناحیه از دندان وجود ندارد.

عمر و ماندگاری روکش دندان چقدر است؟

روکش دندان یک روش دندانپزشکی با دوام و ماندگاری بالاست که معمولاً  5 تا ۱۵ سال ماندگاری دارد. با رعایت بهداشت دهان و دندان، این مدت زمان می‌تواند به ۲۰ سال نیز افزایش یابد. شرایط خاص هر فرد نیز بر تاثیر دوام روکش تأثیرگذار است، و افراد با محیط دهانی سالم ممکن است روکش دندان با عمر بیش از ۲۰ سال داشته باشند. 

روکش دندان به چه کسانی توصیه می شود؟

روکش دندان، معمولاً برای افرادی توصیه می‌شود که دندان‌هایشان به دلیل پوسیدگی عمیق، شکستگی، ترک خوردگی یا پرشدگی‌های بزرگ ضعیف شده‌اند. همچنین، پس از درمان ریشه، دندان‌ها به دلیل از دست دادن مواد معدنی شکننده می‌شوند و روکش دندان می‌تواند به عنوان یک محافظ قوی برای آن‌ها عمل کند. افرادی که دندان‌هایشان به دلیل سایش یا فرسایش بیش از حد کوتاه شده‌اند یا کسانی که می‌خواهند ظاهر لبخند خود را بهبود بخشند نیز می‌توانند از روکش دندان بهره‌مند شوند.

علاوه بر این، روکش دندان می‌تواند برای حمایت از دندان‌هایی که ایمپلنت روی آن‌ها قرار گرفته است نیز استفاده شود. به طور کلی، اگر دندان شما به اندازه‌ای آسیب دیده باشد که با پرکردگی قابل ترمیم نباشد، روکش دندان می‌تواند بهترین گزینه برای بازگرداندن زیبایی و عملکرد دندان شما باشد.

چه افرادی روکش دندان نکنند؟

روکش دندان، اگرچه یک درمان رایج و موثر برای ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده است، اما برای همه افراد مناسب نیست. برخی افراد به دلایل مختلفی ممکن است کاندیدای مناسبی برای روکش دندان نباشند. افرادی که دندان‌هایشان به شدت پوسیده یا شکسته است، ممکن است به جای روکش نیاز به عصب‌کشی یا حتی کشیدن دندان داشته باشند. همچنین، افرادی که بیماری‌های لثه‌ای شدید دارند، قبل از گذاشتن روکش باید این بیماری را تحت کنترل بگیرند.

در مواردی که دندان‌ها به اندازه کافی بلند نیستند تا روکش روی آن‌ها قرار گیرد، ممکن است نیاز به درمان‌های دیگری مانند ساختن پایه برای روکش باشد. علاوه بر این، افرادی که عادت‌هایی مانند دندان قروچه یا جویدن اجسام سخت دارند، ممکن است به روکش دندان آسیب بزنند. بنابراین، قبل از تصمیم‌گیری برای گذاشتن روکش، حتماً باید با دندانپزشک خود مشورت کنید تا با توجه به شرایط دهان و دندان خود، بهترین تصمیم را بگیرید.

هزینه روکش دندان چقدر است؟

روکش‌های دندانی با هدف حفاظت از ریشه و بخش باقی‌مانده دندان، از جنس‌های مختلفی مانند سرامیک، زیرکونیا، پی‌اف‌ام (PFM) و غیره ساخته می‌شوند. هزینه این روکش‌ها معمولا با یکدیگر متفاوت است. در ادامه جدولی برای ارائه لیست قیمت روکش دندان در سیمادنت برای شما تهیه کرده ایم.

مراقبت های بعد از روکش دندان چیست؟

پس از انجام روکش دندان، رعایت برخی مراقبت‌های ویژه برای افزایش طول عمر و حفظ سلامت روکش ضروری است. در ابتدا ممکن است احساس حساسیت یا ناراحتی مختصری داشته باشید که با گذشت زمان برطرف می‌شود. برای مراقبت از روکش دندان، باید مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را به طور مرتب انجام دهید.

از جویدن مواد غذایی سفت و چسبناک خودداری کنید و هنگام غذا خوردن دقت کنید تا به روکش آسیبی وارد نشود. همچنین، از عادت‌هایی مانند دندان قروچه که می‌تواند به روکش آسیب برساند، اجتناب کنید. مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی روکش و انجام معاینات دوره‌ای نیز بسیار مهم است. با رعایت این مراقبت‌ها، می‌توانید از روکش دندان خود به مدت طولانی بهره‌مند شوید و لبخندی زیبا و سالم داشته باشید.

جمع بندی

روکش دندان، یک پوشش محافظتی است که برای تقویت و بازگرداندن عملکرد دندان‌های آسیب‌دیده استفاده می‌شود. این درمان معمولاً برای دندان‌هایی که به دلیل پوسیدگی عمیق، شکستگی، ترک خوردگی یا پرشدگی‌های بزرگ ضعیف شده‌اند، توصیه می‌شود. روکش دندان با پوشاندن کامل دندان، آن را تقویت کرده و از آن در برابر آسیب‌های بعدی محافظت می‌کند.

علاوه بر تقویت دندان، روکش دندان می‌تواند برای بهبود ظاهر لبخند و ایجاد یک لبخند زیبا و یکدست نیز استفاده شود. مراحل انجام روکش دندان شامل آماده‌سازی دندان، قالب‌گیری، ساخت روکش در لابراتوار و چسباندن آن به دندان است. پس از انجام روکش، رعایت مراقبت‌های ویژه مانند مسواک زدن منظم و اجتناب از جویدن مواد غذایی سفت، برای افزایش طول عمر روکش ضروری است. با روکش دندان، می‌توانید به لبخندی زیبا و اعتماد به نفس بیشتری دست پیدا کنید.

سوالات متداول

چه چیزی باعث شکستن روکش دندان می شود؟

شکستن روکش دندان دلایل مختلفی دارد. از جمله این دلایل می توان به جویدن مواد سفت، ضربه به دندان، پوسیدگی دندان زیر روکش، کیفیت پایین روکش یا چسب آن، دندان قروچه و گذشت زمان اشاره کرد.

آیا کراون دندان دائمی است؟

کراون دندان یا روکش دندان، یک ترمیم دائمی است اما ماندگاری آن به عوامل مختلفی بستگی دارد. با مراقبت مناسب و مراجعه منظم به دندانپزشک، می توان عمر مفید روکش را افزایش داد.

بعد از عصب کشی، روکش دندان الزامی است؟

نه لزوماً، اما معمولاً توصیه می‌شود. بعد از عصب کشی، دندان ضعیف‌تر شده و مستعد شکستگی است. روکش دندان به عنوان یک محافظ عمل کرده و از دندان در برابر شکستگی محافظت می‌کند. اگرچه روکش الزامی نیست، اما دندانپزشک بر اساس شرایط دندان شما، ممکن است روکش را برای افزایش طول عمر و زیبایی دندان توصیه کند.

دکتر داوودیان

دکتر مسعود داودیان (متخصص ارتودنسی)، بیش از ۱۲ سال سابقه تخصصی در درمان انواع ناهنجاری های دندان و فک دارند. علاوه بر داشتن دارای بورد تخصصی، عضو هیئت مدیره ارتودنتیست های ایران و موسس انجمن ارتودنتیست های جوان بوده اند.