عصب کشی دندان یکی از اقدامات شایع به منظور رفع مشکلات ایجاد شده در ریشه دندان است. عصب کشی از جمله اقدامات نهایی و و تنها درمان قطعی به منظور حفظ دندان آسیب دیده و برطرف نمودن پوسیدگی های عمیق در ریشه دندان است.
دندان یکی از اصلی ترین و مهمترین اعضای موجود در بدن انسان است. این عضو علاوه بر نقش بسیار مهمی که در حفظ زیبایی ظاهری دارد، در کمک به هضم و خرد کردن مواد غذایی خورده شده نیز بسیار موثر بوده و توجه به سلامت آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
فیزیولوژی دندان
دندان انسان از سه بخش اصلی به نام تاج(Crown)، گردن (Neck) و ریشه (Root) تشکیل یافته است و بافت این عضو از خارج به داخل عبارت اند از مینا(Enamel) که سطح خارجی دندان ها را پوشانده و از کریستال های هیدروکسی آپاتیت، یون های منیزیم، سدیم و پتاسیم تشکیل یافته است. دانتین(Dentine) ساختار استخوانی دندان است که قسمت عمده دندان ها را تشکیل می دهد. قسمت عمده این لایه از دندان یون های کلسیم است. مغز دندان و یا پالپ (Pulp) قسمت داخلی و مغز دندان است که رگ های خونی، فیبرهای عصبی و لنف ها در آن قرار گرفته اند. سیمان(Cementum) غشای خارجی دندان ها را تشکیل می دهد.
پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان یکی از مشکلات و بیماری های شایع دهان و دندان است که از سنین کودکی تا بزرگسالی ایجاد می گردد. این عارضه به دلیل فعالیت باکتری استرپتوکوک موتانس که در حفره دهان، ایجاد می گردد. این باکتری گرم مثبت و بی هوازی با تخمیر قند سوکروز و تولید اسیدی به نام اسیدلاکتیک منجر به تخریب مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر بافت مینای دندان و ایجاد درجات مختلفی از پوسیدگی در دندان می نماید. شده و ایجاد پوسیدگی دندان می نماید.
درجات مختلف پوسیدگی دندان و عصب کشی
پوسیدگی دندان در درجات و سطوح مختلفی رخ داده و می تواند مشکلات و علائم متفاوتی ایجاد نماید.
- اگر پوسیدگی ایجاد شده در سطح مینای دندان رخ دهد، علائمی مانند درد و مشکلاتی از این قبیل وجود نداشته و تنها حالت بوجود آمده تغییر رنگ سطح دندان از سفید به کرم و یا قهوه ای در درجات شدیدتر است.
- اگر پوسیدگی در قسمت عاج و یا دانتین دندان رخ دهد، کم کم علائمی مانند درد خفیف و ایجاد حالت های آزاردهنده پس از خوردن شیرینیجات و احساس گزگز پس از نوشیدن مایعات سر ایجاد می گردد.
- اگر پوسیدگی به مغز دندان و یا پالپ کشیده شود به دلیل تحریک عروق خونی و فیبرهای عصبی موجود در این ناحیه، علائم شدید و غیر قابل تحمل ایجاد می گردند. حساسیت شدید دندان به مواد قندی، درد غیر قابل تحمل و مقاوم به داروهای ضد درد، ایجاد حساسیت به مایعات و هوای سرد و بی قراری هنگام خواب و بیداری از جمله علائم ایجاد شده به دنبال پوسیدگی های پالپ دندان هستند. در این مرحله درمان های ترمیمی دندان جوابگو نبوده و بسته به شدت آسیب وارد شده نیاز به انجام عصب کشی خواهد.
مراحل انجام عصب کشی
وقتی پوسیدگی به پالپ دندان رسید، منجر به ایجاد التهاب و فراخوانی سربازهای سیستم ایمنی به این ناحیه شده و یک افزایش حجم شدید در پالپ دندان رخ می دهد. این افزایش حجم، فشار شدیدی به فضای درون دندان وارد نموده و منجر به ایجاد یک درد شدید در دندان می شود.
اولین مرحله در انجام عصب کشی، تمیز کردن و برداشتن پوسیدگی در قسمت عاج دندان و دسترسی به کانال های دندانی در ریشه دندان به منظور انجام عصب کشی است.
در مرحله بعدی عصب کشی، کانال ها کاملا تمیز شده و عاری از هرگونه مواد، بافت نرم و باکتری خواهند شد. معمولا پاکسازی کانال های ریشه دندان بوسیله فایل انجام می گیرد.
در این مرحله از عصب کشی، کانال های پاکسازی شده پر خواهند شد. مواد مورد استفاده برای اینکار با بافت نسوج در انسان سازگاری کامل داشته و هیچ آسیبی به دندان و لثه وارد نخواهند نمود.
معمولا در این مرحله از عصب کشی یک عکس رادیوگرافی از دندان گرفته شده و وضعیت کانال ها بررسی خواهند شد.
پس از پر کردن کانال ها به روش گفته شده، دندان را پانسمان کرده و ادامه عصب کشی را به جلسات بعدی موکول می نمایند. در این مرحله به منظور کاهش درد و ناراحتی ناشی از اقدامات اولیه عصب کشی، داروهای مسکن و ضد التهاب برای بیمار تجویز می گردد.
مرحله آخر این درمان، پر کردن تاج دندان است. این مرحله یکی از مهمترین مراحل عصب کشی است که متاسفانه توسط بیماران بسیاری نادیده گرفته می شود. توصیه می کنیم به منظور پیشگیری از آسیب های و شکستگی های احتمالی در دندان حتما پر کردن تاج را انجام داده و انجام آن را پشت گوش نیندازید.
معمولا ناراحتی و درد عصب کشی قابل تحمل بوده و بیمار در حین انجام این اقدام به دلیل استفاده از داروهای بی حسی دردی را متحمل نخواهد شد. تا ۲۴ ساعت پس از انجام عصب کشی احتیاج به مراقبت های اولیه و تا ۷۲ ساعت پس از آن احتیاج به مراقبت های ثانویه خواهد بود. در مراقبت های اولیه توصیه می شود به هیچ عنوان از غذاهای جامد و سفت استفاده ننمایید و مایعات هم دما با بدن را با استفاده از نی استفاده نمایید.
در صورت بروز درد و بی قراری پس از بی اثر شدن داروی بی حسی حتما از داروهای ضد التهابی و ضد درد مانند ایبوپروفن و مفنامیک اسید استفاده نمایید. در اقدامات ثانویه باید از تغییرات دمایی شدید دندان جلوگیری نموده و مراقب برخورد دندان با اجسام سفت و جامد باشید.
هزینه های عصب کشی دندان
هزینه های عصب کشی دندان معمولا متغیر است و بستگی به خدمات ارائه شده توسط دندانپزشک، تجهیزات مطب وی و مواد مورد استفاده در این اقدام خواهد داشت. البته باید توجه داشت با اینکه عصب کشی یکی از اقدامات دندانپزشکی بوده و بیمه به آن تعلق نمی گیرد، اما با این حساب برخی از بیمه ها نیمی از هزینه این درمان و برخی دیگر به شکل کامل تمام هزینه های این درمان را پرداخت خواهند نمود.
پیشگیری از پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان یک عارضه پیشرفت کننده و غیر قابل بازگشت است که در صورت عدم درمان به موقع منجر به ایجاد درد شدید و عفونت شده و در ریشه دندان گسترده می گردد. پیشگیری از جمله اقدامات بسیار مهم و حیاتی در بروز بسیاری از مشکلات و بیماری های دهان و دندان مانند پوسیدگی و احتیاج به عصب کشی پس از آن است. توصیه می شود با انجام برخی از راهکارهای ساده از بروز این مشکل و هزینه های ناشی از آن جلوگیری نمایید.
راه های پیشگیری از بروز پوسیدگی دندان عبارت اند از:
- عدم استفاده از شیرینی جات بلافاصله قبل از خواب، مسواک زدن مرتب و صحیح، کاهش مصرف مشروبات الکلی و نوشیدنی های گازدار، شکلات قندی و شیرین، آدامس های قند دار
- جلوگیری از خشکی دهان و افزایش میزان باکتری های ایجاد کننده پوسیدگی
- استفاده مداوم از نخ دندان یکی از بهترین، موثرترین و مهمترین اقدامات پیشگیرانه در بروز پوکی استخوان و مشکلات ناشی از ان است. انجام صحیح این کار اهمیت فراوانی داشته و از بروز پوسیدگی های دندانی به شدت چلوگیری خواهد نمود.
از جمله روش های درمانی پوسیدگی دندان می توان به فلوراید تراپی در مراحل ابتدایی پوسیدگی دندان اشاره نمود.
یکی از اقدامات بسیار مهم و قابل توجه در پیشگیری از بروز مشکلات دهان و دندان مانند پوسیدگی های دندانی مراجعه مداوم و منظم به دندانپزشک و انجام معاینات دقیق توسط دکتر و دندانپزشک است. توصیه می شود افراد مستعد ابتلا به این عارضه و دارای ریسک فاکتورهای دخیل در پوسیدگی دندانی هر شش ماه یکبار به پزشک مراجعه کرده و معاینه شوند.
تمیز کردن و رفع پوسیدگی در قسمت عاج دندان و دسترسی به کانال های دندانی در ریشه دندان اولین مرحله در عصب کشی است. در مراحل بعدی کانال ها پاکسازی انجام می شود و کانال ها با مواد پر خواهند شد.
درد شدیدی پس از عصب کشی دندان وجود نخواهد داشت اما درد خفیف در روزهای ابتدایی امری طبیعی است که با استفاده از مسکن و آنتی بیوتیک تجویزی توسط پزشک این درد تسکین می یابد.
هزینه درمان عصب کشی دندان بسته به نوع مواد استفاده شده و تعداد کانال متفاوت خواهد بود. در برخی موارد نیمی از هزینه درمان را می توان از طریق بیمه پرداخت نمود. برای اطلاع از هزینه ها و تعرفه های دندانپزشکی به صفحه تعرفه دندانپزشکی سیمادنت کلینیک مراجعه نمایید.
به اشتراک بگذارید :
