سندرم سوزش دهان یک حالت بسیار آزار دهنده و نامطلوب به شکل احساس سوزش، خشکی، خارش و درد خفیف تا شدید در دهان و مخاط پوشاننده آن است. با اینکه عوامل و دلایل ایجاد این سندرم تا کنون به طور کامل شناخته نشده است، اما پزشک ها معتقد هستند عوامل روحی و روانی و برخی از فاکتورهای سیستمیک، بویژه بیماری های زمینه ای مانند چاقی و دیابت می توانند این مشکل را ایجاد و یا تشدید نمایند. ما در این مقاله، به بررسی و راه های درمان این سندرم خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
مقاله پیشنهادی: هزینه ارتودنسی
سندرم سوزش دهان چیست؟
سندرم سوزش دهان یک بیماری و یا اختلال بسیار دردناک و آزار دهنده در اشخاص است که شیوع بیشتری در جمعیت زنان داشته و معمولا در فاصله سنی ۴۰ تا ۶۰ سالگی بروز می نماید. معمولا بانوان پس از سن یائسگی به دنبال تغییرات هورمونی به این عارضه دردناک مبتلا خواهند شد. این سندرم یک احساس درد، سوزش، خشکی، احساس تشنگی مداوم، طعم بسیار بد و نامطبوع در دهان و ناراحتی در زبان، گلو، لب ها، دهان و لثه ها بوده که در برخی شرایط تشدید شده و موجب آزار و اذیت بسیار شدید در فرد مبتلا می گردد. احساس طعم فلز در دهان یکی از نامطلوب ترین و اصلی ترین شکایات افراد مبتلا به سندرم سوزش دهان می باشد. در موارد بسیار بسیار نادری، تغییر رنگ زبان نیز در چنین افرادی دیده می شود.
عوامل ایجاد کننده سندرم احساس سوزش در دهان
این سندرم، دلایل و عوامل مشخصی نداشته و منجر به ایجاد سردرگمی و آشفتگی در افراد مبتلا به این عارضه می گردد. با اینکه علت دقیق ایجاد این عارضه کاملا شفاف و مشخص نبوده، اما بسیاری از تحقیقات و مطالعات مختلف نشان داده اند که داشتن بیماری های زمینه ای مانند دیابت، آلرژی های فصلی و دائمی، خشکی دهان با دلایل متفاوت، مشکلات کم کاری و پرکاری تیروئید و رفلاکس های معده، می توانند ریسک ابتلا به سندرم سوزش دهان را افزایش داده و علائم آن را تشدید نماید.
جرم های دندانی، عفونت های پنهان دهان و دندان، حساسیت به برخی از خمیر دندان ها، مواد دندانپزشکی و از همه مهمتر حساسیت های غذایی نیز نقش بسیار مهمی در بروز این عارضه بسیار آزاردهنده خواهد داشت. پزشکان توصیه می نمایند رژیم غذایی خود را کاملا مشخص نموده و در صورت تشدید علائم ناشی از این سندرم پس از مصرف یک ماده غذایی، آن را از رژیم خود حذف نمایند. برخی از ترکیبات شیمیایی مانند دهانشویه ها، دندانه های مسواک با جنس خاص، مصرف بیش از حد الکل و دخانیات، کمبود ویتامین ها، مواد معدنی و مصرف برخی از داروهای خاص نیز از دیگر عوامل ایجاد کننده این عارضه در افراد می باشند.
دلایل اصلی تشدید کننده سندرم سوزش در دهان
سندرم سوزش در دهان یک بیماری مزمن است که به صورت سوزش، درد و التهاب در دهان، لثه، زبان و لب‌ها همراه با ایجاد زخم‌های کوچک در دهان تظاهر می‌شود. علل این بیماری هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما می‌توان تشدید کننده‌های آن را به شرح زیر بیان کرد:
- تغذیه نامناسب: مصرف بیش از حد مواد شیرین، تنقلات، نوشابه، قهوه، تنباکو و الکل می‌تواند سبب تشدید سندرم سوزش در دهان شود.
- عوامل استرس زا: استرس، اضطراب و فشارهای روحی ممکن است موجب تشدید سندرم سوزش در دهان شود.
- حساسیت‌های غذایی: برخی از مواد غذایی مانند مرکبات، تنقلات، شکلات و غذاهای حاوی اسید ممکن است علائم سندرم سوزش در دهان را تشدید کنند.
- عفونت‌های دهان: عفونت‌های باکتریایی و ویروسی در دهان می‌توانند باعث تشدید سندرم سوزش در دهان شوند.
- بیماری‌های دیگر: بیماری‌هایی مانند لوپوس، سیاه سرفه و برخی بیماری‌های خود ایمنی می‌توانند علائم سندرم سوزش در دهان را تشدید کنند.
- مصرف داروها: برخی از داروها مانند ضد درد، ضدالتهاب غیراستروئیدی و داروهای ضد انعقاد می‌توانند سبب تشدید سندرم سوزش در دهان شوند.
- برخی از عادات شخصی: مصرف تنباکو، مصرف الکل و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان می‌توانند موجب بروز و تشدید این عارضه شوند.
- برخی از عوامل محیطی: مواد شیمیایی، مواد نگهدارنده در مواد غذایی، دود سیگار و آلودگی هوا ممکن است سبب تشدید سندرم سوزش در دهان شوند.
- نارسایی سیستم ایمنی: در برخی افراد با نارسایی سیستم ایمنی، بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس و برخی دیگر می‌تواند علائم سندرم سوزش در دهان را تشدید کند.
- برخی از تداخلات دارویی: برخی از تداخلات دارویی هم به تشدید این سندروم کمک می کنند.
بسیاری از مطالعات و تحقیقات گوناگون در این زمینه،نشان می دهد که استرس های مکرر و بسیار شدید، داشتن مشکلات روحی روانی، افسردگی و اختلالات اضطرابی از مهم ترین و اصلی ترین عوامل تشدید کننده و ایجاد کننده سندرم سوزش دهان هستند. مشکلات و بیماری های سیستم ایمنی، تغییرات هورمونی بویژه در دوران قاعدگی، بارداری و زایمان، کمبود ویتامین B12 و دندان های مصنوعی بویژه در روزهای نخست استفاده، از دلایل و عوامل بسیار مهم ایجاد کننده این عارضه می باشند.
در کل، برای کاهش علائم سندرم سوزش در دهان، باید از مصرف مواد غذایی شیرین و شور، الکل و تنباکو خودداری شود، به تناسب اندام خود توجه شود، بهداشت دهان و دندان رعایت شود و در صورت نیاز، از داروهای تجویز شده توسط پزشک استفاده کرد. همچنین در صورت بروز علائم جدید یا تشدید علائم، باید به پزشک معالج مراجعه کرد.
چه زمانی درگیر علائم این سندرم می شوید؟
معمولا افراد مبتلا به این سندرم در اوایل صبح، شکایت بسیار زیادی داشته و احساس ناراحتی مضاعفی می نمایند. سوزش، درد و حالت های آزار دهنده ناشی از این عارضه، رفته رفته در طول روز کاهش یافته و شب هنگام به طور کامل فروکش می نماید. احساس خشکی دهان در طول شب بیشتر احساس شده و معمولا با نوشیدن جرعه جرعه آب، تسکین می یابد.
سندرم سوزش دهان و راه های تشخیص آن
این عارضه در مرحله اول، شخص مبتلا را به دندانپزشکی کشیده و پس از معاینات کامل و انجام عکس رادیولوژی دندان، به پزشک متخصص داخلی ارجاع داده می شود تا کمبود مواد معدنی، ویتامین ها و املاح بدن در شخص بررسی گردیده و پزشک از وجود و یا عدم وجود قطعی آلرژی های فصلی و یا دائمی غذایی و آب و هوایی در شما اطمینان حاصل می نماید. انجام آزمایشات خون به منظور بررسی مشکلات داخلی نیز یکی دیگر از راه های تشخیصی بوده و در نهایت مراجعه به روانپزشک می تواند گزینه آخر باشد.
درمان های خانگی سندرم سوزش در دهان
درمان های خانگی یکی از گزینه های درمانی این سندرم بوده و می توانند علائم ناشی از آن را تا حد بسیار زیادی کاهش داده و یا کنترل نمایند.
مصرف خوراکی های سرشار از ویتامین B12
همانطور که قبلا هم ذکر کردیم، کمبود ویتامین B12 به دلایل متفاوت یکی از عوامل ایجاد کننده سندرم سوزش دهان بوده و با مصرف غذاهای حاوی این ویتامین تا حد زیادی تسکین می یابد.
مصرف خوراکی های حاوی آهن
کمبود آهن، بویژه در خانم ها در سنین ۴۰ تا ۶۰ سالگی بسیار شایع بوده و در دوران قاعدگی، بارداری و پس از زایمان نیز افزایش می یابد. این مشکل یکی از دلایل بروز سندرم سوزش دهان بوده و با مصرف مواد خوراکی حاوی آهن و اسیدفولیک برطرف خواهد شد.
استفاده از جوش شیرین
جوش شیرین یک ماده قلیایی بوده و می تواند سوزش ها، خارش و درد ناشی از این عارضه را بهبود بخشیده و در تسکین این حالات بسیار موثر باشد.
استفاده از ژل آلوئه ورا
این ژل، یک ترکیب بسیار خنک کننده و معجزه آسا بوده و می تواند سوزش های شدید داخل دهان را تسکین بخشیده و یک احساس خنکی و سردی در دهان ایجاد نماید.
درمان های پزشکی سندرم سوزش دهان
درمان های این عارضه بسته به عامل ایجاد کننده آن، کاملا متفاوت بوده و در گروه های درمانی متفاوتی جای می گیرند.
درمان های دندانپزشکی
درمان و برطرف نمودن مشکلات دهان و دندان مانند جرم های پنهان دندانی، عفونت دندان ها و ورم های دهانی و دیگر اقدامات از جمله راه های بسیار مهم کاهش و برطرف نمودن سندرم سوزش دهان است.
درمان های دارویی
مصرف مکمل های غذایی و ویتامین های مختلف، مانند ویتامین های خانواده B و C از دیگر درمان های موثر به شمار می آیند که در کنار رعایت نمودن رژیم غذایی، نوشیدن میزان مایعات مورد نیاز بدن و داشتن یک فعالیت بدنی سبک، می تواند بسیار مفید و موثر باشد.
درمان های روانپزشکی
مصرف داروهای روانپزشکی مانند انواع ضد افسردگی ها، ضد اضطراب ها و آرام بخش های مختلف تحت نظر پزشک در صورت وجود مشکلات روحی روانی بسیار موثر بوده و انجام جلسات مشاوره و روان درمانی نیز می تواند کمک شایان ذکری به حل سندرم سوزش دهان نماید.َ
درمان های مکمل
فراموش نکنیم که درمان های مکمل، تاثیر فراوانی بر کاهش و برطرف نمودن سندرم سوزش دهان داشته و انجام مداوم و مکرر آن ها بسیار تاثیر گذار می باشد. مکیدن تکه های کوچک یخ، جویدن آدامس های بدون قند، کاهش مصرف نوشیدنی های گازدار، شیرین و اسیدی، مصرف میزان مناسب و کافی مایعات در طول روز، استفاده از آبلیمو ترش تازه، کاهش مصرف الکل و داشتن خواب کافی را فراموش ننمایید.
مطلب پیشنهادی: متخصص ارتودنسی
درمان بیماری سوزش دهان هم به صورت خانگی و هم به صورت پزشکی انجام می شود که با معاینه پزشکان دارو و مکمل های برای بهبود درد و سوزش تجویز می کنند.
سوزش دهان یک حالت بسیار ناخوشایند می باشد که به صورت خارش و درد در دهان به وجود می آید. علت به وجو آمدن این بیماری هنوز مشخص نشده اما به تشخیص پزشکان به علت بیماری های سیستمیک و دیابت و... می باشد.
به گفته بیماران این سندرم از اوایل صبح شروع به درد و خارش می کند و کم کم شدت می یابد، و نوشیدن آب می توان کمی از درد آن را تسکین داد. اگر این درد به مدت زیادی همراه تان بود به پزشک خود مراجعه کنید.
به اشتراک بگذارید :
