یکی از عوارضی که می توان برای مصرف بیش از اندازه فلوراید بیان کرد، بروز لکه های سفید روی دندان کودکان می باشد که هرچه مصرف فلوراید قبل از رویش دندان های شیری بیشتر باشد، احتمال بروز لکه های سفید نیز بیشتر خواهد بود. اما این عارضه سلامت کودکان را تهدید نمی کند و روش های زیادی نیز برای درمان آن وجود دارد. در همین راستا در این مقاله به بررسی بیشتر علل و روش های درمان لکه های سفید روی دندان کودکان پرداخته ایم.
علت لکه های سفید روی دندان کودکان چیست؟
از آنجایی که کودکان به طور معمول، چای، قهوه و هر نوع نوشیدنی دیگری مصرف نمی کنند، باید دندان هایی سفید و براق داشته باشند. اما در مواردی پیش می آید شما متوجه یک سری لکه های سفید بر روی دندان های کودک خود می شوید و این سوال در ذهن شما ایجاد می شود که علت بروز این لکه چیست و چگونه می توان آن را درمان کرد؟
اگر بخواهیم به طور کاملا خلاصه و اجمالی به این سوال پاسخ دهیم، باید بگوییم این لکه ها کودکان به هیچ وجه خطرناک نبوده و تنها زیبایی لبخند کودک را تحت تاثیر قرار می دهد. با توجه به نظر کارشناسان و دندانپزشکان، علت لکه های سفید روی دندان کودک مصرف بیش از اندازه فلوراید قبل از رویش دندان های شیری در یک دوره زمانی طولانی می باشد که بر اثر آن بعد از بیرون آمدن دندان از لثه، ممکن است لکه های سفیدی در سطح آن ظاهر شود.
آیا لکه های سفید روی دندان کودکان نیاز به درمان دارد؟
در بسیاری از مواقع این لکه ها به قدری کم رنگ هستند که به سختی می توان آنها را با چشم مشاهده کرد که در چنین مواقعی نیاز به درمان این لکه های سفید وجود ندارد. علاوه بر این، از آنجایی که دندان های شیری بعد از چند سال جای خود را به دندان های اصلی می دهند، دیگر ضرورتی برای درمان این لکه ها وجود ندارد، چرا که احتمال تحت تاثیر قرار گرفتن دندان های اصلی از فلوراید بسیار کم است.
اما اگر به هر دلیلی متوجه شدید که بر روی دندان های اصلی کودک این لکه های سفید وجود دارد، می توانید به سراغ روش های درمانی که در ادامه خواهیم گفت، بروید تا بتوانید یک لبخند زیبا و شیرین را به فرزند خود هدیه دهید.
روش های درمان لکه های سفید روی دندان کودکان
برای درمان این لکه ها روش های زیر توسط دندانپزشک اطفال توصیه می شود:
- سفید کردن دندان: این روش، اولین روشی است که می توانید از آن برای از بین بردن لکه های سفید بر روی دندان کودک خود استفاده کنید. در این روش، آن قسمت که از دندانی لکه های سفید بر روی آن وجود ندارد، سفید می شود تا رنگ آن با لکه های سفید همخوانی داشته باشد. در برخی از موارد، ممکن است که این لکه های سفید در طی این روش، سفیدتر شده و بیشتر در معرض دید قرار گیرند، از این رو توصیه می کنیم که حتما به کلینیک های معتبری بروید تا دندانپزشک های با تجربه لکه های سفید روی دندان فرزند خود را درمان کنند.
- تصفیه رزینی: این روش، یکی از جدیدترین روش های موجود برای درمان این لکه ها به شمار می رود که از کم تهاجم ترین روش ها محسوب می شود و برای لکه های سفید خفیف تا متوسط کاربرد دارد.
- میکرو ابریژن: این روش بیشتر برای مواردی توصیه می شود که لکه های سفید تنها لایه سطحی مینای دندان را تحت تاثیر قرار داده باشد. در این روش خمیر ضد حساسیت MI که حاوی فسفات کلسیم است، مورد استفاده قرار می گیرد تا تغییر رنگ دندان را به کمترین میزان ممکن برساند.
- باندینگ: یکی دیگر از روش های درمان لکه های جزئی و محدود روی دندان، روش باندینگ می باشد. در این روش، معمولا نیم میلیمتر از مینای دندان به منظور از بین بردن لکه های سفید تراشیده می شود. بعد از تراش و به منظور پوشش قسمت تراش داده شده، کامپوزیت باندینگ مورد استفاده قرار می گیرد که به علت برخورداری از رزین سخت، قدرت چسبندگی خوبی برای اتصال به مینای دندان دارد. این روش باید با دقت و حساسیت بالایی انجام شود تا کامپوزیت باندینگ دقیقا همرنگ با بافت مینا و دندان های اطراف باشد. این روش اگر به خوبی انجام شود، هیچ گونه ای نشانه ای ندارند و دندان ها حالت طبیعی خود را حفظ می کنند.
- ونیر: در صورتی که روش های گفته شده برای از بین بردن این لکه ها، موفقیت آمیز نبود، روش ونیر سرامیکی توصیه می شود. در این روش تمام نقص های مینای دندان پوشش داده می شود و ظاهری سالم به آن می دهد.
- روکش: در مواردی ممکن است که این لکه های سفید به ساختار دندان آسیب زده باشند که در چنین مواقعی محافظت از دندان مهمتر از زیبایی آن می باشد. روکش های سرامیکی، بهترین ابزاری هستند که هم از دندان محافظت می کند و هم ظاهری زیبا به آن می دهد.
روش های پیشگیری از بروز لکه سفید روی دندان کودک
همانطور که می دانید، پیشگیری بهتر از درمان است و به همین دلیل در اینجا راهکارهایی را به شما آموزش می دهیم که از بروز این لکه ها جلوگیری کنید. این روش ها عبارت اند از:
- مطالعه دستور استفاده از خمیردندان و برداشتن مقدار مناسب خمیر با توجه به بازه سنی کودک. به عنوان مثال مقدار خمیر دندان برای هر مسواک زدن کودکان به اندازه یک دانه نخود سبز و برای خردسالان زیر ۳ سال به اندازه یک دانه برنج می باشد.
- پخش کردن خمیر دندان در کل مسواک
- استفاده از خمیردندان ها و پاک کننده های بدون فلوراید برای کودکان زیر ۲ سال
میزان شدت لکه های سفید روی دندان کودک
این لکه ها با توجه به عمقی که دارند به گروه های مختلفی از مشکوک تا شدید قرار می گیرند.
- مشکوک: در این حالت تنها تغییرات مختصری در سطح مینای دندان ایجاد می شود و تنها چند نقطه سفید رنگ به صورت پراکنده بر روی دندان ظاهر خواهد شد.
- بسیار خفیف: در این میزان شدت، کمتر از یک چهارم دندان پوشیده از لکه های کدر و پراکنده ای به رنگ سفیدی کاغذ می شود.
- خفیف: لکه های سفید نسبت به ۲ حالت قبلی، فضای گسترده تری را درگیر می کنند. ولی همچنان نیمی از دندان سالم می باشد.
- متوسط: در این حالت، بیش از نیمی از سطح مینای دندان درگیر لکه های سفید می شود.
- شدید: تمام مینای دندان، پوشیده از لک شده است و در سطح دندان حفره های پراکنده و یا کنار هم ظاهر می شود.
آیا لک سفید روی دندان کودک خطرناک است؟
در پایان باید بگوییم که این لکه ها، مقاومت و استحکام دندان ها را کاهش نخواهد داد و سلامت فرزند شما را به خطر نخواهد انداخت. از این رو این عارضه یک بیماری تلقی نمی شود.
دکتر مسعود داودیان (متخصص ارتودنسی)، بیش از ۱۲ سال سابقه تخصصی در درمان انواع ناهنجاری های دندان و فک دارند. علاوه بر داشتن دارای بورد تخصصی، عضو هیئت مدیره ارتودنتیست های ایران و موسس انجمن ارتودنتیست های جوان بوده اند.