خمیر دندان زغالی چه ویژگی هایی دارد؟

مستندات تاریخی در روم باستان، نشان می‌دهد که مردم از زغال برای تمیزکردن دندان‌های خود استفاده می‌کردند و امروزه نیز، این روش قدیمی در دنیای مدرن مورد استفاده‌ فراوان قرار گرفته است. خمیر دندان زغالی، از زغال فعال تهیه می‌شود که زغال فعال در پی یک فرایند شیمیایی، قابلیت عملکردی بیشتری دارد؛ به همین دلیل می‌‌تواند به جذب باکتری و ذرات مواد غذایی بپردازد. همچنین خمیردندان زغالی، باعث از بین رفتن لکه‌های روی دندان می‌شود، به خوشبو شدن دهان کمک می‌کند و باعث می‌شود دندان‌ها سفیدتر به نظر برسند.

در ادامه این از مقاله سیمادنت کلینیک همراه ما باشید تا به بررسی مزایا و معایب خمیر دندان زغالی بپردازیم.

خمیر دندان زغالی چگونه است؟

ماده‌‌ای که در ساخت خمیر دندان زغالی از آن استفاده می‌شود، نوع خاصی از زغال است که به آن کربن فعال گفته می‌شود. کربن فعال، یک ماده‌ پودری مانند است که به صورت طبیعی ساخته نمی‌شود و می‌تواند از چوب، پوسته‌ نارگیل و زغال ساخته شود. درواقع این ماده، نتیجه‌ انجام بعضی تغییرات روی زغال است.
وقتی که این مواد، در معرض حرارت بالا قرار می‌گیرند اکسید شده و به زغال فعال تبدیل می‌شوند. در این حالت، دیگر مانند زغال‌هایی نیستند که برای پخت و پز از آن‌ها استفاده می‌کنیم. چراکه زغال فعال، فرمی از کربن است که در آن تغییراتی داده شده است و سطح آن متخلخل است.
تمام این سوراخ‌ها و شکاف‌ها مانند جاذب برای ذرات مشخصی عمل می‌کنند؛ بصورتیکه آن‌ها را بر روی خود جذب می‌کنند و باعث زدودن این ماده‌های ناخواسته از طریق شستشوی زغال می‌شوند. بیشتر بخوانید: نحوه جرم گیری دندان

زغال فعال موجود در خمیر دندان زغالی چه خاصیتی دارد؟

زغال فعال، معمولا از طریق یک مجموعه از ترکیبات متفاوت از قبیل استخوان، پوست نارگیل، خاک اره و هسته زیتون به دست می‌آید. زغال فعال موجود در خمیر دندان زغالی، به دلیل سطوح بسیاری زیادی که دارد؛ باعث سفیدی دندان‌ها، از بین رفتن پلاک‌های دندانی و تقویت مینای دندان می‌شود.
این ماده، علاوه بر اینکه می‌تواند به عنوان یک سفید کننده، کاربرد داشته باشد؛ باتوجه به ویژگی‌های پاک کنندگی که دارد باعث می‌شود تا باکتری یا میکروب، از سطح دندان‌ها، لثه و زبان پاک شوند که باعث کنترل بوی بد دهان نیز خواهد شد.

مطلب پیشنهادی: تاثیر ارتودنسی بر بوی بد دهان

مطلب پیشنهادی: متخصص ارتودنسی تهران

درواقع زغال فعال دارای ترکیبات و خاصیت آنتی باکتریال، ضد قارچ و ضد ویروس است که به سفید شدن دندان‌ها، رفع لک روی دندان و خوشبو شدن تنفس کمک می‌کند که این موارد از مزایای بی‌نظیر زغال فعال، محسوب می‌شوند.

قابل ذکر است؛ لکه‌های سطحی دندان، معمولا از تأثیر موادی مانند قهوه، تنباکو و تمام غذاها و نوشیدنی‌های پررنگ دیگر ناشی می‌شود که این لکه‌ها بر روی دندان باقی می‌مانند و البته به خوبی نیز توسط زغال فعال درخمیر دندان زغالی از بین می‌روند.

در این بین اما لکه‌های دیگری وجود دارند که عمیق‌تر بوده و حتی ممکن است از استفاده‌ بیش از حد فلوراید ناشی شوند که این لکه‌ها در لایه‌های عمیق‌تری از دندان، قرا گرفته‌اند و هیچ ارتباطی به میزان مراقبت از دندان و رسیدگی به بهداشت دهان ندارد و این موارد تنها با جرم‌گیری و پولیش دندان توسط دندانپزشک قابل رفع است.

مزایای استفاده از خمیردندان زغالی چیست؟

استفاده از خمیر دندان‌های زغالی مزایای مختلفی را به همراه دارد که برخی از آن‌ها به شرح زیر می‌باشند:

1. زغال فعال موجود در خمیر دندان زغالی، به از بین بردن لکه‌های روی دندان کمک می‌کند و از آنجاییکه زغال فعال دارای قابلیت سایندگی خفیف می‌باشد؛ به از بین بردن جرم دندان در هنگام مسواک زدن نیز کمک می‌نماید. با این حال، هیچگونه شواهدی وجود ندارد که نشان دهد خمیر دندان زغالی بر لکه‌های زیر مینای دندان نیز اثر دارد و یا آن که دارای قابلیت سفید کنندگی طبیعی می‌باشد.
2. زغال فعال با خواص چسبندگی خود می‌تواند مواد رنگ دهنده‌ای مانند قهوه، موادغذایی، چای و نوشیدنی و همچنین لکه‌ها و پلاک‌ها را از مینای دندان جدا سازد و باعث جرم زدایی شود. همچنین زغال می‌تواند به خوبی مواد رنگ دهنده‌ای را که در چای و قهوه یافت می‌شوند را جذب کند و تأثیرات آن‌ها را بر روی دندان‌ها کاهش دهد.
3. خمیر دندان زغالی، به طور مؤثر باعث سفید شدن دندان می‌شود؛ اما برای سفید کردن کامل دندان باید محصول مورد استفاده بتواند علاوه بر آنکه لکه‌های روی سطح دندان را از بین می‌برد؛ لکه‌های زیر مینای دندان را نیز برطرف نماید که در چنین شرایطی خمیر دندان زغالی، معیار مناسبی برای سفید کردن دندان نمی‌باشد.

مطلب پیشنهادی: کراودینگ چسیت؟

معایب استفاده از خمیر دندان زغالی چیست؟

استفاده از خمیر دندان‌های زغالی علاوه بر مزایای مختلفی که به همراه دارد، معایبی نیز دارد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

1. مسواک زدن دندان با خمیر دندان زغالی به علت قابلیت لکه‌بری باعث سفیدشدن دندان می‌شود؛ اما نمی‌تواند سطوح عمیق دندان را سفید کند. لکه‌های عمیق دندان، ممکن است به علت استفاده‌ بیش از حد از فلوراید، ضعیف بودن مینای دندان، وارد شدن ضربه به دندان یا مصرف برخی داروها به وجود آمده باشد.
2. یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌هایی که در خصوص قابلیت سایندگی زغال فعال وجود دارد، آسیب رساندن به مینای دندان می‌باشد. بطورکلی هنگامیکه مینای دندان از بین برود؛ لایه‌های داخلی دندان دیده می‌‌شوند و ظاهر دندان، زرد به نظر می‌رسد.
   دندانپزشکان همیشه به بیماران خود توصیه می‌کنند که روزی دو بار به کمک مسواک نرم و خمیر دندان مناسب، دندان‌های خود را مسواک بزنند.
3. از آنجاییکه همیشه احتمال از بین رفتن مینای دندان وجود دارد؛ استفاده از خمیر دندان زغالی باعث افزایش حساسیت دندان می‌شود زیرا با از بین رفتن مینای دندان، لایه‌های داخلی دندان حساس‌تر می‌شوند و مستعد التهاب خواهند شد.
4. یکی دیگر از معایب این نوه خمیر دندان این است که با برخی داروها تداخل دارد که این می‌تواند میزان اثرگذاری دارو را کاهش دهد.
   درصورتیکه شما از خمیر دندان زغالی استفاده می‌کنید؛ بهتراست با دندان پزشک و پزشک خود در این رابطه، مشورت کنید.

مطلب پیشنهادی: ایمپلنت دندان

هنگام استفاده از خمیر دندان زغالی به چه نکاتی باید توجه کرد؟

چنانچه شما از این خمیر دندان استفاده می‌کنید، لازم است تا نکات مطرح زیر را درنظر داشته باشید:

1. از خمیر دندان زغالی نباید به صورت روزانه استفاده نمائید. چراکه استفاده‌ مکرر از این محصول می‌تواند مینای دندان شما را سایش دهد و باعث شود دندان‌ها زردتر، دیده شوند. این سایش، همچنین باعث حساسیت دندانی نیز خواهد شد.
2. اگر روکش، لمینت، کاپ یا پروتز دندانی دارید؛ از خمیر دندان زغالی استفاده نکنید. زیرا زغال، می‌تواند بین روکش آن‌ها و در سطح آن جمع شود و نمایی سیاه یا خاکستری ایجاد کند.
3. بسیاری از خمیر دندان‌های زغالی دارای فلوراید نیستند. فلوراید برای دندان‌ها لازم است و از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری می‌نماید.
4. زغال، ممکن است در ترک‌ها و شکاف دندان جمع شود و باعث ایجاد نمای سیاه در برخی قسمت‌ها شود.
5. اگر پس از مصرف خمیر دندان زغالی، دچار خونریزی غیرطبیعی لثه یا حساسیت دندانی شدید؛ بهتر است مصرف خمیر دندان زغالی را قطع نمایید. هرچند، گزارشاتی مبنی بر این عوارض تاکنون مشاهده نشده است.

مطلب پیشنهادی: اصلاح طرح لبخند

 سخن پایانی

 با همه این تفاسیر؛ در رابطه با تأثیر زغال در سفید شدن دندان‌ها هنوز تحقیقات جامع و کاملی صورت نگرفته است و تمام نتایج تأثیر زغال بر سفیدی دندان‌ها، توسط افرادی گزارش شده است که از خمیر دندان زغالی استفاده کرده‌اند. به همین دلیل، نمی‌توان به طور قطع در مورد اثرات زغال و خمیر دندان زغالی بر سفیدی دندان‌ها صحبت کرد.

دکتر داوودیان

دکتر مسعود داودیان (متخصص ارتودنسی)، بیش از ۱۲ سال سابقه تخصصی در درمان انواع ناهنجاری های دندان و فک دارند. علاوه بر داشتن دارای بورد تخصصی، عضو هیئت مدیره ارتودنتیست های ایران و موسس انجمن ارتودنتیست های جوان بوده اند.