لب پر شدن دندان شیری، همچنان که از نام آن پیداست به معنای پریدن تکهای از دندان و شکسته شدن آن بر اثر عوامل مختلف است. در بیشتر مواقع، کودکانی که تازه راه رفتن را یاد گرفتهاند و هنوز تعادل کافی ندارند؛ بارها و بارها با وسایل منزل مثل لبه میز و صندلی برخورد میکنند و بر اثر این برخوردها، دندانهایشان لب پر میشود. لب پر شدن دندان شیری، برخلاف شکستگی یا ترکخوردن های عمیق دندان؛ یک آسیب حاد و شدید در دندانپزشکی نمیباشد و درصورت بروز آن، نیازی به مراجعه خیلی فوری به دندانپزشک نیست.
در این مواقع، تنها کافیست مراقب باشید که پیش از ترمیم دندان، شدت آسیب آن بیشتر نشود. در ادامه این مطلب از سیمادنت کلینیک، برای آگاهی بیشتر شما پیرامون مهمترین علت های لب پر شدن دندان شیری و همچنین انواع آن؛ به بررسی هر کدام خواهیم پرداخت.
لب پر شدن دندان شیری، ممکن است به دلایل مختلفی همچون دندان قروچه کودکان در خواب و یا به دندان کشیدن انواع اسباب بازی، پتو و یا لباس اتفاق بیفتد. اگر لب پر شدن دندان شیری، کم و لبههای آن تیز نباشد درمان خاصی لازم نیست؛ اما اگر تیز باشد، حتما باید توسط دندانپزشک معاینه و درمان شود.
بنابراین توصیه میشود که پس از لب پر شدن دندان شیری کودکتان، به دندانپزشک اطفال مراجعه کنید. از مهمترین علت های لب پر شدن دندان شیری میتوان به موارد زیر اشاره کرد که عبارتند از:
برخی از عادتهای نامناسب مانند: دندان قروچه، خوردن غذاهای سفت و سخت و یا استفاده از دندانها برای باز کردن پلاستیک خوراکیها و درب نوشیدنی؛ باعث ضربه به دندانهای شیری و درنهایت لب پر شدن آنها میشوند.
ممکن است کودک شما در حین بازی و یا فعالیتهای ورزشی، به صورت تصادفی با اشیاء اطراف و سطوح سخت برخورد کند که موجب آسیب به دندانهای شیری او میشود.
در برخی موارد ممکن است، کودکان در حین حرکت و تکانهای ناگهانی بدن؛ بیافتند و یا سقوط کنند. افتادن کودک باعث ضربه به دندانها میشود و امکان لب پر شدن دندانهای شیری او وجود دارد.
گاهی ممکن است حوادثی همچون برخورد با پلهها و یا برخورد با میز و صندلی و اشیاء دیگر در محیط خانه یا مدرسه؛ موجب ضربه به دندان و لب پر شدن دندانهای شیری شوند.
قابل ذکر است که در صورت عدم توجه شما به لب پر شدن دندانهای شیری کودکتان، عواقبی جدی همچون آسیب به ریشه دندان، شکستگی دندان و ایجاد عفونت اتفاق خواهد افتاد. بنابراین حائز اهمیت است که والدین و مربیان کودک، اقدامات لازم را برای پیشگیری از وقوع این نوع حوادث انجام دهند.
نشانه های شکستگی دندان شیری کودکان، بسته به شدت و نوع شکستگی و همچنین محل آن، متغیر است که در ادامه، برخی از مهمترین نشانه های شکستگی دندان های شیری کودکان را بطور مفصل شرح میدهیم که عبارتند از:
خفیف ترین شکستگی دندان شیری، شامل لب پر شدنهای دندان است که شایعترین مشکل برای دندانهای شیری کودکان میباشد. اگر کودک شما دچار شکستگی خفیف دندان شیری شود، ممکن است که در ناحیه شکستگی، درد یا حساسیت داشته باشد؛ بهویژه هنگامی که دندان آسیب دیده، تحت فشار قرار میگیرد.
این نوع شکستگی دندان، جای نگرانی ندارد و دندانپزشک به راحتی میتواند این شکستگیها را ترمیم و لبههای تیز دندان را صاف کند. در صورت نیاز نیز میتوان شکستگی دندان شیری را با مواد همرنگ دندان، ترمیم کرد.
دسته دوم از انواع شکستگی، شکستگی مینای دندان است که بصورت ترکهای افقی یا عمودی و ترکهای کوچک، روی سطح مینای دندان شیری کودک؛ قابل تشخیص است. مشکل شکستگی مینای دندان، معمولا به دنبال ضربههای ناگهانی و شدید ایجاد میشود و ممکن است این شکستگی به لثه کودک شما نیز آسیب وارد کند و باعث خونریزی شود.
بنابراین در صورت مشاهده هرگونه ترک و شکستگی روی سطح مینای دندان، حتما به دندانپزشک مراجعه کنید تا با استفاده از انواع روکش دندان، فرآیند ترمیم دندان شیری را به صورت تخصصی انجام دهد.
در دسته سوم و شدیدترین نوع شکستگی دندان، علاوه بر مینای دندان؛ مغز دندان که شامل عصبها و عروق خونی دندان هستند نیز، آسیب میبیند. در واقع اگر شکستگی دندان شدید باشد و به عصب نفوذ کند، این امکان وجود دارد که دندان کبود شده و رنگ آن سیاه شود. بنابراین در صورت رخ دادن اینگونه از شکستگیها، ممکن است که کودک شما به مواد گرم یا سرد حساسیت نشان دهد.
توجه داشته باشید که درمان ترک خوردن مغز دندان، بسیار حیاتی است و باید سریعا به دندانپزشک مراجعه شود تا بتوان از عواقب خطرناک آن جلوگیری کرد.
بطورکلی، اگر به شکستگی دندان شیری کودک خود مشکوک هستید؛ بهتر است با مراجعه به دندانپزشک و بررسی کامل آن، راهحل مناسبی برای درمان آن بیابید. درحال حاضر، دندانپزشکان میتوانند با استفاده از ابزارهای تصویربرداری و یا تصاویر دیجیتال؛ شکستگی دندان شیری را ارزیابی کرده و راهکارهایی را برای درمان آن ارائه دهند تا از بروز مشکلات جدیتر، جلوگیری شود.
شکستگی دندان شیری کودکان، از نظر شدت و درجه اهمیت شکستگی، دارای انواع مختلفی است که مهمترین انواع شکستگی دندان شیری کودکان عبارتند از:
این نوع شکستگی، فقط مینای دندان را که لایه حفاظتی دندان است؛ درگیر میکند. هرچند این شکستگیها ممکن است در ابتدا دردی نداشته باشند، اما نیازمند توجه میباشند تا مشکل دندانها جدیتر نشود.
در این مدل از شکستگی، علاوه بر مینای دندان؛ قسمت عاج (لایه زیرین مینای دندان) نیز درگیر میشود. قسمت عاج یا دنتین دندان، حساستر از مینای دندان است؛ بنابراین کودکان در این نوع شکستگیها ممکن است به غذاها و نوشیدنیهای گرم و سرد حساسیت نشان دهند.
بافت پالپی، بخش داخلی دندان است که شامل عصبها و عروق خونی میباشد. این نوع شکستگی میتواند منجر به دردهای شدید و عفونت ریشه دندان شود. شکستگی پالپ دندان از موارد اورژانسی است که حتما باید درمان شود تا منجر به عفونت و از دست رفتن دندان نشود.
جدیترین و عمیقترین نوع شکستگی دندان کودکان، شکستگی ریشه دندان است که داخل استخوان فک قرار دارد. شکستگی در ریشه دندان ممکن است بسیار درد آور باشد و نیاز به مداخلات دندانپزشکی گستردهای مثل جراحی، عصبکشی و یا حتی کشیدن دندان داشته باشد.
روشهای مختلفی برای ترمیم شکستگی دندان شیری کودکان وجود دارد که نحوه ترمیم آنها، گاها باهم متفاوت است؛ اما همگی از اصل اساسی ترمیم، مقاومسازی و تطابق داشتن با دندانهای دیگر برخوردار هستند. نحوه ترمیم شکستگی دندان شیری کودکان در برخی از این روشها عبارتند از:
یک روش درزگیری دندانهای ترک خورده با یک لایه مقاوم است که این لایه، از دندان کودک محافظت میکند. در این روش، دندان شکسته تمیز میشود و فیشورسیلانت به آرامی بر روی سطح دندان اعمال میشود. سپس با استفاده از یک لامپ UV، فیشورسیلانت خشک میشود.
یک روش ترمیم شکستگی دندان است که در این روش از مواد مخصوصی همچون کامپوزیت، برای پوشش دندانهای شکسته استفاده میشود.
یک روش پوشاندن دندانهای شکسته با استفاده از روکشهای سفید و مقاوم است. در روش روکش دندان، ابتدا دندان شکسته تمیز میشود و روکش سفیدی از جنس سرامیک یا استیل و انواع دیگر، به آرامی روی دندان نصب میشود. سپس با استفاده از مواد و ابزار مختلف، روکش به دندان چسبیده و ترمیم میشود.
مطلب پیشنهادی: روکش سفید دندان شیری چیست؟
در این مقاله، مهمترین نکات لب پر شدن دندان شیری کودکان و انواع شکستگی دندان و نحوه ترمیم آنها را با هم بررسی کردیم. بنابراین در یک جمع بندی کلی میتوان فرآیند درگیر شدن و درمان لب پر شدن دندان شیری کودکان را در مواردی همچون شناسایی زودهنگام لب پر شدن دندان شیری و شکستگی دندان، انجام اقدامات فوری مانند کنترل خونریزی و حفظ آرامش، مراقبت منظم از دندان آسیبدیده و در نهایت مراجعه به دندانپزشک، خلاصه کرد.
توجه داشته باشید که مراقبت از دندانهای شیری کودکان، امری مهم است و درمان و ترمیم صحیح آنها، تأثیر مثبتی بر سلامت بهداشت دهان و دندان کودکتان دارد.
اگر دندان شیری بشکند، میتواند باعث ایجاد درد و ناراحتی برای کودک شما باشد؛ بخصوص اگر اعصاب دندان تحت تأثیر قرار گرفته باشند. شکستن دندان شیری، منجر به ظاهر نازیبای دندان شیری شود. از دیگر عواقب این شکستگی میتوان به فراهم شدن زمینه عفونت، تحت تاثیر قرار گرفتن رشد دندانهای دائمی و نیاز به ترمیم، اشاره کرد.
اکثر دندانپزشکان معتقدند که برای لب پر شدن دندانها، هیچگونه درمان خانگی وجود ندارد؛ اما اگر لب پر شدن دندان باعث تیز شدن و یا ناهموار شدن لبههای دندان آسیب دیده شود، میتوان آن را با یک تکه موم پارافین و یا آدامس بدون قند پوشانید تا به زبان یا داخل لب و گونه آسیب وارد نشود.
دکتر مسعود داودیان (متخصص ارتودنسی)، بیش از ۱۲ سال سابقه تخصصی در درمان انواع ناهنجاری های دندان و فک دارند. علاوه بر داشتن دارای بورد تخصصی، عضو هیئت مدیره ارتودنتیست های ایران و موسس انجمن ارتودنتیست های جوان بوده اند.