دندان ها نقش مهمی را در سیستم گوارش بدن ایفا می کنند و برای غذا خورد به آنها نیاز دارید از طرفی خرابی دندان ها زیبایی ظاهری افراد را تحت تاثیر قرار می دهند و ترمیم دندان ها هزینه های سنگینی را در پی خواهد داشت بنابراین نیاز است که از دندان های خود به خوبی نگه داری کنید و سعی کنید از عادات و رفتارهایی که سلامتی دندان ها را تحت تاثیر قرار می دهد پرهیز کنید در ادامه ما سعی می کنیم عادات غذایی و رفتاری که سبب خرابی دندان هایتان میش ود را بررسی کنیم.
همچنین بخوانید: آیا کامپوزیت ها می توانند باعث پوسیدگی دندان شوند؟
همه می دانیم که نوشابه ها حاوی مقادیر بسیار زیادی از قند می شود، اسیدهای سیتریک و اسید فسفریک را به قند موجود اضافه کنید، این ها مواردی است که نوشابه ها را به یکی از مضر ترین نوشیدنی ها برای دندان ها تبدیل می کند و باعث ازبین رفتن میناهای دندان و پوسیدگی آنها می شود شاید تبلیغات نوشابه های رژیمی را تحت عنوان بی ضرر بودن شنیده باشید اما باید بدانید این نوشابه ها نیز حاوی اسید و شیرین کننده های مصنوعی می باشند و مصرف بی رویه آنها باعث خرابی دندان ها می شود.
آب میوه های غیرطبیعی و صنعتی نیز ممکن است دارای مقادیر زیادی قند و نگهدارنده های مضر برای سلامت دندان ها باشند در صورتی که امکان استفاده از آبمیوه های طبیعی را ندارید می توانید از آبمیوه های صنعتی که مقدار قندشان کم است استفاده کنید.
بسیاری از افراد عادت دارند در شروع روز قهوه بنوشند اما باید توجه داشت که قهوه و اسید موجود در آن می تواند سبب تیرگی و خرابی دندان ها شود در صورتی که به نوشیدن قهوه عادت دارید حتما از مسواک و مواد سفید کننده دندان به صورت مرتب استفاده کنید.
شیرینی و قند ها از مضرترین مواد غذایی برای سلامت دندان ها هستند زمانی که شما مواد سرشار از قند مانند شکلات و گز و آب نبات را می جوید قند موجود در آنها در بین دندان ها باقی مانده و توسط باکتری ها موجود در دهان تبدیل به اسید می شوند که نتیجه این امر سبب پوسیدگی دندان ها و از بین رفتن مینای دندان می شود بنابراین پس از مصرف آبنبات و شکلات دندان های خود را مسواک کرده و اطمینان حاصل کنید که باقی مانده این مواد در میان دندان ها وجود نداشته باشد.
پاستیل ها نیز مانند آبنبات ها حاوی مقدار زیادی قند هستند از طرفی چسبنده بودن پاستیل ها سبب ماندگاری بیشتر این مواد در بین دندان ها می شود و ازبین بردن آنها توسط بزاق دندان ممکن نیست بنابراین استفاده از مسواک و نخ دندان پس از مصرف توصیه می شود.
تنقلات حاوی نشاسته مانند چیپس ها نیز می توانند به اندازه مواد قندی در خرابی دندان ها موثر باشند، نشاسته موجود در این تنقلات در صورتی که از میان دندان ها خارج نشود توسط باکتری ها به اسید تبدیل شده و باعث پوسیدگی دندان ها می شود توصیه می شود پس از مصرف این نوع از تنقلات از آدامس های بدون قند استفاده شود این آدامس ها سبب ترشح بزاق شده و باقی مانده مواد را از بین دندان پاک میکند.
همچنین بخوانید: ایمپلنت دندان
این دارو ها با متوقف کردن گیرنده های هیستامین سبب جلوگیری و کاهش بزاق دهان می شوند در نتیجه دهان خشک می شود و خطر فرسایش دندان ها و ازبین رفتن میناها را افزایش می دهند.
داروهای ضد سرفه از جمله شربت ها و قرص های ضد سرفه با وجود اینکه توسط پزشک تجویز می شوند اما عوارضی نیز دارند، این داروها حاوی مقادیر زیادی از قند می باشند که به دلیل پلاکت های موجود در دندان ها سبب تبدیل مواد قندی به اسید شده و سبب پوسیدگی و خرابی دندان می شود.
استعمال دخانیات را می توان یکی از شایع ترین و مضر ترین عوامل در سلامت دندان ها و ابتلا افراد به بیماری های دهان و دندان دانست اغلب مضرات استفاده از دخانیات در سلامت دندان خود را به اشکالی مانند زرد شدن و پوسیدگی دندان ها، لق شدن دندان ها، بیماری های لثه و حتی سرطان دهان نشان می دهند.
زمانی که فرد به استعمال سیگار و قلیان می پردازد دود ناشی از تنباکو سبب زرد شدن دندان ها و از بین رفتن ساختار مینای دهان شده و پوسیدگی دندان ها را در پی خواهد داشت علاوه بر این موارد مصرف سیگار سبب کاهش ترشح بزاق شده و این امر از شست و شو دهان توسط بزاق جلوگیری می کند با توجه به موارد ذکر شده دخانیات را می توان بدترین دشمن دندان ها دانست که در زمان بسیار کوتاه تر و با شدت بیشتر سبب نابودی دندان ها می شود از طرفی مسواک کردن دندان ها حتی به صورت مرتب از مضرات دخانیات بر دندان ها نمی کاهد و تنها راه حل پرهیز از مصرف دخانیات است.
نوشیدنی های الکلی و مشروباتی که از درصدهای بالای الکل برخوردارند سبب خشک شدن دهان شده و از ترشح بزاق دهان جلوگیری می کند همانطور که گفته شد مهمترین عامل برای جلوگیری از تشکیل پلاکت ها و اسید ها ترشح بزاق دهان می باشد که سبب ازبین رفتن باکتری های موجود در دهان می شود نتیجه این فرایند خرابی دندان ها و از بین رفتن مینای دندان می باشد مصرف مشروبات الکلی همراه با سیگار می تواند در مدت کوتاهی دندان های فرد را ازبین برده و سبب بیماری های لثه و سرطان دهان شود.
همچنین بخوانید: بارداری و سلامت دندان ها
جویدن ناخن می تواند سبب لق شدن دندان شده و مینای دندان را تحت تاثیر قرار دهد همچنین با ورود میکروب های زیر ناخن به دهان احتمال ابتلا به بیماری های لثه و دندان افزایش می یابد.
ساییدن دندان ها به هم یا دندان قروچه می تواند فرم دندان ها را خراب کرده و حتی باعث لق شدن دندان ها شود همچنین این عمل پوشش مینای دندان ها را ازبین برده و خطر پوسیدگی دندان ها را افزایش می دهد اگر در خواب و بدون اختیار دندان هایتان به هم ساییده می شود پیشنهاد می کنیم از محافظ دندان در طول خواب استفاده کنید.
یکی از عاداتی که سبب شکسته شدن دندان ها و یا لق شدن آن ها می شود استفاده از دندان برای باز کردن درب بطری یا هر وسیله دیگری و همچنین شکستن پوست آجیل هاست این موارد بیش از همه در بین کودکان رایج بوده و سبب خرابی دندان ها می شود بنابراین سعی کنید این عادت را در خود و کودکانتان برطرف کنید.
محکم مسواک زدن دندان ها و استفاده از مسواک نامناسب می تواند باعث تحریک لثه و ازبین رفتن پوشش مینای دندان ها شده و سوراخ های ریزی در دندان ایجاد کند مسواک نامناسب سبب حساس شدن دندان ها به مواد غذایی گرم و یا سرد شود.
همچنین بخوانید: هر آنچه باید درباره عقب رفتگی لثه بدانید
استفاده از مواد غذایی حاوی کلسیم سبب تقویت دندان ها و استحکام آن می شوند، کلسیم را می توانید در مواد غذایی مثل شیر و ماست و سبزیجاتی مانند کلم بروکلی پیدا کرد.
مسواک کردن دندان ها حداقل دو بار در روز باید انجام شود همچنین مسواک قبل از خواب شبانه بسیار مهم است در این ساعات به دلیل کاهش ترشحات بزاق، فعالیت باکتری ها بیشتر شده و خطر پوسیدگی دندان افزایش می یابد.
خنک سازی دهان و استفاده از محلول ها برای شست و شوی دهان سبب کاهش باکتری ها و پلاکت های دندان شده و خطر خرابی دندان ها را برطرف می نماید.
دکتر مسعود داودیان (متخصص ارتودنسی)، بیش از ۱۲ سال سابقه تخصصی در درمان انواع ناهنجاری های دندان و فک دارند. علاوه بر داشتن دارای بورد تخصصی، عضو هیئت مدیره ارتودنتیست های ایران و موسس انجمن ارتودنتیست های جوان بوده اند.